Хакас чĕлхи

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Хакас чĕлхи
Тăван ячĕ: Хакас тілі, ранее Xakas tįlį, тадар тілі
Патшалăхсем: Раççей Федерацийĕ
Регионсем: Хакаси, Тува, Красноярск Ен
Официаллă статус: Хакаси Хакаси
Статус: Хакас Республикин патшалăх чĕлхи
Классификаци
Категори: Еврази чĕлхисем
Алтай чĕлхисем (тавлашуллă)
Тĕрĕк турачĕ
Хакас группи
Çырулăх: кириллица (Хакас çырулăхĕ)
Чĕлхе кочĕсем
ГОСТ 7.75–97: хак 755
ISO 639-1:
ISO 639-2:
ISO 639-3: kjh
Çавăн пекех пăхăр: Проект:Лингвистика

Хакас чĕлхи, — хакас-алтай чĕлхисем шутне кĕрекен тĕрĕк чĕлхи. Ку чĕлхепе калаçакансем Хакасинче тата çавăн пекех Красноярск Енĕпе Тувара пурăнаççĕ. 2002 çулхи çырав тăрăх ку чĕлхепе калаçăкан ынсен шучĕ 52 пин пулнине палăртнă.

Чĕлхен диалекчĕсем: сагай, качин, кызыл. Литература чĕлхи сагайпа качин диалекчĕсем çинче никĕсленет.

Çырулăх[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Чи малтанхи алфавита 1926 çулта хатĕрленĕ. Ăна кирилицца саспаллийĕсене усă курса тунă пулнă. 1929-1938 çулсенче латин саспаллиллĕ алфавита усă курнă.

1939 çултанпа усă курма пуçланă алфавит
А а Б б В в Г г Ғ ғ Д д Е е Ё ё
Ж ж З з И и Й й I i К к Л л М м
Н н Ң ң О о Ö ö П п Р р С с Т т
У у Ӱ ӱ Ф ф Х х Ц ц Ч ч Ӌ ӌ Ш ш
Щ щ Ъ ъ Ы ы Ь ь Э э Ю ю Я я

Ку алфавита вара 1947, 1953 çулсенче улшăнусем кĕртнĕ.

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]