Палана

Палана
Ялав	Герб
Патшалăх	Раççей
Федераци субъекчĕ	Камчатка Ен
Муниципаллă район	Тигиль районĕ
Хула тăрăхĕ	Палана хула тăрăхĕ
Координатсем	59°05′03″ с. ш. 159°57′01″ в. д.HGЯO{{#coordinates:}}: нельзя иметь более одной первичной метки на странице
Никĕсленĕ	1697
Пĕрремĕш асăну	1697
Малтанхи ятсем	Ангавит (1697 çулччен), Средне-Паланское (1876 çулччен), Паллана (1920 çулччен)
Хула евĕр паççулкă	Хула евĕр паççулкă
Лаптăк	15 çм²
Наци йышĕ	коряксем, вырăссем, итĕлменсем
Этнохороним	паланасем
Телефон кочĕ	+7 41543
Почтă индексĕ	688000
ОКАТО кочĕ	30 132 657

Палана (коряк Пылылъын, Камэран , итĕлмен Кылхит) — Раççейĕн Камчатка Енĕн Коряк тăрăхĕн администраци центрĕ, хула евĕр паççулки.

Малтанхи ятсем — Ангавит (1697 çулччен), Средне-Паланское (1876 çулччен), Паллана (1920 çулччен).

Истори[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Вырăссемччен (1697 çулччен) кунта коряк Ангавит ялĕ пулнă. Козаксем анă Средне-Паланское (Вăтам Паланлă) ятне пачĕç^[1].

1937 çулхи юпăн 15-мĕшĕнче ВЦИК Президиумĕн хуташĕпе, Инçет-Тухăç Енĕн Камчатка облаçĕн Коряк наци тăрăхĕ админитсрациллĕ центр Коряк культбазинчен Палана ялĕнче куçарнă^[2].

1962 ҫулхи июлӗн 20-мӗшӗнче Палана ялӗ ĕç поселок статусне илнӗ^[3]^[4].

2007 ҫулхи июлӗн 1-мӗшӗччен Палана ӗҫ поселокӗ Коряк автономи округӗн, Раҫҫей Федерацийӗн субъекчӗн административлӑ центрӗ пулнӑ, вӑл ҫӗнӗрен туса лартнӑ Камчатка Енӗн йышне ятарлă статуспа администрациллĕ-территоририллĕ виçи пулса кӗнӗ.

Халăх[тӳрлет | кодне тӳрлет]

1939 - 769 çын.
2002 - 3928 çын.
2010 - 3155 çын.
2020 - 2915 çын.

Вĕренӳ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкул, 1892 ҫулта уҫнӑ. 1937 ҫулта шкул ҫичӗ ҫулхи, 1950-мӗш вӑтам шкул пулса тӑнӑ. 1970-мӗш ҫул пуҫламӑшӗнче икӗ ҫурт тунӑ. 450 вĕрентекенсем яхӑн вӗренеççĕ^[5].

Климат[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Паççулкă, пурне те регион пекех Аякри Çурçĕрĕн районĕсене кĕрет.

Асӑрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

^ Топонимический словарь Северо-Востока СССР. стр 299
^ Сборник указов и распоряжений ВЦИК, 1937 г, п.31, с.190
^ Указ Президиума Верховного Совета РСФСР; ф.1, д. 124, л.26
^ История Паланы.
^ Календарь знаменательных и памятных дат по Камчатскому краю на 2022 год.

Каҫӑсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Официальный сайт — Городской округ посёлок Палана
Фотографии Паланы (англ.)
Лист карты O-57-X Палана. Масштаб: 1 : 200 000. Состояние местности на 1974 год. Издание 1986 г.

^ ¹^,²^,³^,⁴^,⁵^тата⁶ Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег <ref>; для сносок Крым не указан текст
^ Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег <ref>; для сносок Тамань не указан текст

[1] Топонимический словарь Северо-Востока СССР. стр 299

[2] Сборник указов и распоряжений ВЦИК, 1937 г, п.31, с.190

[3] Указ Президиума Верховного Совета РСФСР; ф.1, д. 124, л.26

[4] История Паланы.

[ККНБ_2022-5] Календарь знаменательных и памятных дат по Камчатскому краю на 2022 год.

[Крым-6] ¹^,²^,³^,⁴^,⁵^тата⁶ Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег <ref>; для сносок Крым не указан текст

[Тамань-7] Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег <ref>; для сносок Тамань не указан текст

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[1]

[2]

п • с • т Раççейри тинĕс порчĕсем
Азов тинĕсĕн	Азов • Ейск • Кавказ • Ростов-Тан-çинчи • Таганрог • Темрюк

Балти тинĕсĕн	Выборг • Высоцк • Калининград • Санкт-Петербург (Мăн порт тата Пассажир порчĕ) • Приморск • Усть-Луга

Баренц тинĕсĕн	Варандей • Мурманск • Нарьян-Мар

Шурă тинĕсĕн	Архангельск • Витино • Кандалакша • Мезень • Онега

Беринг тинĕсĕн	Анадырь • Беринговский • Провидения • Эгвекинот

Хĕвелтухăç Çĕпĕр тинĕсĕн	Певек

Кара тинĕсĕн	Амдерма • Диксон • Дудинка• Игарка

Каспи тинĕсĕн ¹	Аçтăрхан • Махачкала • Оля

Лаптевсен тинĕсĕн	Тикси • Хатанга

Охот тинĕсĕн	Корсаков • Магадан • Москальво • Лазарев сăмсахĕ • Николаевск-Амур-çинчи • Охотск • Поронайск • Пригородное

Лăпкă океан çыранĕпе Камчатка тата Курил утравĕсен	Петропавловск-Камчатский

Хура тинĕсн	Анапа • Геленджик • Евпатория^[1] • Керчь (Керчь тинĕс суту-илӳ порчĕ) • пулă • Камыш-Бурун • Порт «Крым»)^[1] • Новороссийск • Севастополь^[1] • Сочи (суту-пассажир • тиев) • Тамань^[2]• Туапсе • Феодосия^[1] • Черноморск^[1] • Ялта^[1]

Чукот тинĕсĕн	çук

Япон тинĕсĕн	Александровск-Сахалинский • Ванино • Владивосток • Хĕвелтухăç • Де-Кастри • Зарубино • Находка • Невельск • Ольга • Посьет • Совет Гаванĕ • Холмск • Шахтёрск

¹ Каспи тинĕсĕ тӳррипе кӳлĕ пулать. ² Тамань порчĕ хăпарать, халĕ куçма пулать.