Тĕрĕк чĕлхисен Сводеш тапăлĕ

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Вырăсла Чăвашла Сахалыы Тутарла Пушкăртла Казахла Узбекла Туркменла Азербайджанла Тĕрĕкле
1 я эпĕ мин мин мин мен men men mən ben
2 ты эсĕ эн син һин сен sen sen sən sen
3 он вăл ол,
кини
ул ул ол u ol o o
4 мы эпир биһиги без беҙ бiз biz biz biz biz
5 вы эсир эһиги сез һеҙ сiз,
сендер
siz siz siz siz
6 они вĕсем олор,
кинилэр
алар улар олар ular olar onlar onlar
7 этот ку бу бу был бұл bu bu bu bu
8 тот лешĕ, çавă, вăл ити теге,
шул
теге сол shu şu o şu
9 здесь кунта, çакăнта манна монда бында мұнда bu yerda,
buyoq
şu taýda burada burada
10 там унта, çавăнта, лере онно тегендә,
анда
тегендә онда u yerda honha orada orada
11 кто кам ким кем кем кiм kim kim kim kim
12 что мĕн туох нәрсә нимә не nima näme ne
13 где ăçта ханна кайда ҡайҙа қайда qayerda nirede harada nerde
14 когда хăçан хаһан кайчан ҡасан қашан qachon näwagt haçan ne zaman
15 как мĕнле хайдах ничек нисек қалай qanday nähili necə nasıl
16 не мар түгел түгел емес emas däl deyil değil
17 всё пĕтĕм бары бөтен бөтә бәрi,
бүкiл
barcha bary bütün tümü
18 много нумай элбэх күп күп көп ko'p köp,
ençeme
çox çok
19 несколько хăш,
темиçе
хас да,
ханнык эрэ
берничә бер нисә бiрнеше bazi berentak bəzi bazı
20 мало кăшт,
сахал
аҕыйах аз аҙ аз oz az az az
21 другой урăх атын башка башҡа басқа boshqa başga başqa diğer
22 один пĕрре биир бер бер бiр bir bir bir bir
23 два иккĕ икки ике ике екi ikki iki iki iki
24 три виççĕ үс өч өс үш uch üç üç üç
25 четыре тăваттă түөрт дүрт дүрт төрт to'rt dört dörd dört
26 пять пиллĕк биэс биш биш бес besh bäş beş beş
27 большой пысăк,
мăн
улахан зур ҙур,
бөйөк
үлкен yirik belent böyük büyük
28 длинный вăрăм уһун озын оҙон ұзын uzun uzyn uzun uzun
29 широкий сарлака киэҥ киң киң кең keng giňiş geniş geniş
30 толстый хулăн халыҥ калын ҡалын толық,
қалың
qalin galyň qalın kalın
31 тяжелый йывăр ыар,
ыарахан
авыр ауыр ауыр og'ir agyr ağır ağır
32 маленький пĕчĕк кыра,
куччугуй
кечкенә бәләкәй,
кесе
кішкентай kichkina kiçi kiçik,
balaca
küçük
33 короткий кĕске кылгас кыска ҡыҫҡа қысқа qisqa gysga qısa kısa
34 узкий ансăр кыараҕас тар тар тар tor dar dar dar
35 тонкий çӳхе, çинçе синньигэс нечкә,
нәзек
нәҙек нәзiк ozg'in inçe nazik ince
36 женщина хĕрарăм дьахтар хатын ҡатын әйел,
қатын
xotin heleý qadın kadın
37 мужчина арçын эр киһи ир ир ер,
кек
kishi adam kişi adam
38 человек çын киһи кеше кеше,
әҙәм
кiсi,
адам
inson ynsan insan,
adam
insan
39 ребёнок ача оҕо бала бала бала bola çaga bala,
uşaq,
çağa
çocuk
40 жена арăм ойох хатын ҡатын әйел,
қатын
xotin aýal arvad
(karı)
41 муж упăшка эр ир ир күйеу xo'jayin,
er
är ər koca
42 мать анне,
аби,
абай
ийэ ана әсә ана ona eje ana anne,
ana
43 отец атте,
ади
аҕа ата ата әке,
ата
ota däde ata baba,
ata)
44 животное чĕр чун,
выльăх
кыыл,
харамай
хайван йәнлек,
хайван
хайуан,
жануар
hayvon haýwan heyvan hayvan
45 рыба пулă балык балык балыҡ балық baliq balyk balıq balık
46 птица кайăк чычаах,
көтөр
кош ҡош құс qush guş quş kuş
47 собака йытă ыт эт эт ит it it, köpek it,
köpək
köpek
(it)
48 вошь пыйтă быт бет бет бит bit bit bit
49 змея çĕлен моҕой,
эриэн үөн
елан йылан жылан ilon ýylan ilan yılan
50 червь ӑман,
хурт
үөн корт ҡорт құрт qurt gurt qurd kurt
51 дерево йывăç мас агач ағас ағаш daraxt bag,
agaç
ağac ağaç
52 лес вăрман тыа,
ойуур
урман урман орман,
тоғай
o'rmon tokaý meşə orman
53 палка патак,
туя
мас,
тайах
таяк ботаҡ,
сыбыҡ
бұтақ,
таяқ
kaltak,
tayoq
çöp çubuq çubuk
54 фрукт улма фрукт җимеш емеш жемiс meva miwe meyvə meyve
55 семя вăрлăх бурдук бөртек,
орлык
орлоҡ тұқым,
ұрық
urug' tohum toxum tohum
56 лист çулçă сэбирдэх яфрак япраҡ жапырақ yaproq ýaprak yarpaq yaprak
57 корень тымар силис тамыр тамыр тамыр ildiz, tomir kök kök kök
58 кора хуп хатырык кабык ҡайыр,
ҡабыҡ
қабық gabyk qabıq kabuk
59 цветок чечек сибэкки,
чэчик
чәчәк,
гөл
сәскә гүл,
шешек
gul, chechak gül çiçək,
gül
çiçek
60 трава курăк от үлән үлән от,
шөп
o't ot ot ot, çimen
61 верёвка вĕрен быа бау,
аркан
бау арқан,
бау
arqon tanap ip halat
62 кожа тир тэрии тире тире терi teri deri dəri deri
63 мясо аш,
какай
эт ит ит ет go'sht,
et
et ət et
64 кровь ҡан кан kan хаан gan қан qan юн qon
65 кость шăмă унуох сөяк һөйәк сүйек suyak süňk sümük kemik
66 жир çу сыа май май семiз yog',
moy
semiz piy şişman
67 яйцо çăмарта сымыыт йомырка йомортҡа жұмыртқа tuxum ýumurtga yumurta yumurta
68 рог мăйрака муос мөгез мөгөҙ мүйiз muguz şah buynuz boynuz
69 хвост хӳре кутурук койрык ҡойроҡ құйрық quyruq guýruk quyruq kuyruk
70 перо тĕк түү,
куорсун
каурый ҡаурый жүн,
қауырсын
ýelek tük tüy
71 волос çӳç баттах чәч сәс шаш,
түк,
қыл
soch saç saç saç
72 голова пуç бас баш баш бас bosh baş baş baş
73 ухо хăлха кулгаах колак ҡолаҡ құлақ quloq gulak qulaq kulak
74 глаз куç харах күз күҙ көз ko'z көз göz göz
75 нос сăмса мурун борын танау мұрын burun burun burun burun
76 рот çăвар айах авыз ауыҙ ауыз og'iz agyz ağız ağız
77 зуб шăл тиис теш теш тiс tish diş diş diş
78 язык чĕлхе тыл тел тел тiл til dil dil dil
79 ноготь чĕрне тыҥырах тырнак тырнаҡ тырнақ tirnoq dyrnak dırnaq tırnak
80 стопа ура атах аяк аяҡ аяқ oyoq aýak ayaq ayak
81 нога пĕçĕ буут бот бот аяқ oyoq aýak qıç bacak
82 колено чĕр куççи тобук тез тубыҡ тiзе tizza dyz diz diz
83 рука алă илии кул ҡул қол qo'l el əl el
84 крыло çунат кынат канат ҡанат қанат qanot ganat qanad kanat
85 живот хырăм ис эч ҡорһаҡ қарын qorin garyn qarın karın
86 кишки пыршă очоҕос эчәк эсәк ішек içalat bağırsak
87 шея мăй моойун муен муйын мойын bo'yin boýun boyun boyun
88 спина çурăм кэлин,
арҕа
арка арҡа арқа orqa arka arxa,
kürək
arka
89 грудь кăкăр түөс күкрәк күкрәк көкiрек,
төс
ko'krak,
ko'ks
göwüs sinə,
köks
göğüs
90 сердце чĕре сүрэх йөрәк йөрәк жүрек yurak ýürek ürək yürek
91 печень пĕвер быар бавыр бауыр бауыр bag'ir bagyr ciyər karaciğer
(ciğer)
92 пить ĕçме ис эчәргә эсеү ішу ichmoq içmek içmək içmek
93 есть çиме аһаа ашарга ашау жеу yemoq iýmek yemək yemek
94 кусать çыртма ытыр тешләргә тешләү тiстеу tishlamoq çeýnemek dişləmək ısırmak
95 сосать ĕмме эм имәргә имеү ему emmoq,
so'rmoq
emmek əmmək emmek
96 плевать сурма силлээ,
тыбыыр
төкерергә төкөрөү түкiру tupurmoq tüýkürrmek tüpürmək tükürmek
97 рвать, блевать хĕсме хайыт костырырга ҡоҫоу құсу qusmoq gusmak qusmaq kusmak
98 дуть вĕрме үр өрергә өрөү үру üflemek filəmək üflemek
99 дышать сывлама тыын тын алырга тын алыу дем алу nafas olmoq,
dam chiqalmoq
dem almak nəfəs almaq soluk almak
100 смеяться кулма күл көлергә көлөү күлу kulmoq gülmek gülmək gülmek
101 видеть курма көр күрергә күреү көру ko'rmoq görmek görmək görmek
102 слышать илтме иһит ишетергә ишетеү есiту eshitmoq eşitmek eşitmək işitmek
(duymak)
103 знать пĕлме бил белергә белеү бiлу bilmoq bilmek bilmək bilmek
104 думать шутлама өйдөө уйларга уйлау ойлау o'ylamoq pikir etmek düşünmək düşünmek
105 нюхать шăшлама сыттаа ис сизәргә еҫкәү иiскеу isqamoq ysgamak iyləmək,
qoxlamaq
koklamak
106 бояться хăрама куттан куркырга ҡурҡыу қорқу qo'rqmoq eýmenmek qorxmaq korkmak
107 спать çăвăрма утуй йокларга йоҡлау ұйықтау uxlamoq ýatmak,
uklamak
yatmaq uyumak
108 жить пурăнма олор яшәргә йәшәү жасау yashamoq ýaşamak yaşamaq yaşamak
109 умирать вильме өл үләргә үлеү өлу o'lmoq ölmek ölmək ölmek
110 убивать вĕлерме өлөр үтерергә үлтереү өлтiру o'ldirmoq öldürmek öldürmək öldürmek
111 драться вăрçма оҕус сугышырга һуғышыу соғысу,
ұрысу
urushmoq uruşmak,
söweşmek
vuruşmaq,
savaşmaq
savaşmak
112 охотиться тытма?? бултаа ауларга аулау аулау ovlamoq awlamak ovlamaq avlamak
113 ударить çапма сыс сугарга һуғыу patlamak ұру,
соғу
urmoq vurmaq vurmak
114 резать касма кыс кисәргә киҫеү кесу kesmoq kesmek kəsmək kesmek
115 разделить пайлама хайыт ярырга ярыу жару yormoq ýarylmak bölmək yarmak
116 колоть чикме чәнчергә сәнсеү,
ҡаҙау
оҕус сұғу,
қадау
pyçaklamak vurmaq bıçaklamak
117 царапать шăйăрма хайы тарт тырнарга тырнау тырнау dyrnaçaklamak cızmaq tırnamak
118 копать чавма хас казырга ҡаҙыу қазу gazmak qazımaq kazımak
119 плавать ишме устун йөзәргә йөҙөү жүзу suzmoq ýüzmek üzmək yüzmek
120 летать вĕçме көт очарга осоу ұшу uchmoq uçmak uçmaq uçmak
121 ходить утма,
çӳреме
дьаарбай йөрергә атлау бару,
жүру
yurmoq ýöremek gəzmək,
yerimək
yürümek,
gözmek
122 приходить кильме кэл килергә килеү келу kelmoq gelmek gəlmək gelmek
123 лежать выртма албыннаа ятарга ятыу ýatmak,
uzanmak
жату yatmak uzanmaq yatmak
124 сидеть ларма олор утырырга ултырыу отыру o'tirmoq oturmak oturmaq oturmak
125 стоять тăма тур торырга тороу тұру turmoq durmak durmaq durmak
126 вертеть пăрма,
çавăрма
эргий борырга боролоу бұр(ыл)у,
айналу
burmoq dönmek dönmək dönmek
127 падать ӳкме түс төшәргә төшөү түсу yiqilmoq,
tushmoq
çökmek düşmək düşmek
128 давать пама биэр бирергә биреү беру bermoq bermek vermək vermek
129 держать тытма тут тотарга тотоу тұту,
ұстау
tutmoq tutmak tutmaq tutmak
130 сжимать чăмăртма,
хĕсме
ык кысарга ҡыҫыу қысу siqmoq,
qismoq
gysmak sıxmaq kısmak
131 тереть сăтăрма ышкырга ышҡыу ысқылау surkamoq sürtenmek sürtmək sürtmek
132 мыть çума сууй юарга йыуыу жуу yuvmoq ýuwmak yumaq yıkamak
133 вытирать шăлма сөртергә һөртөү süpürmek сүрту supurmək silmək silmek
134 тянуть туртма тарт тартырга тартыу тарту tortmoq tartmak,
çekmek
çəkmək çekmek
135 толкать тĕкме ут, ас этәргә этеү басу itarmoq itmek itələmək itmek
136 бросать пăрахма бырах ташларга ташлау тастау tashlamoq atmak atmaq atmak
137 вязать çыхма баай бәйләргә бәйләү байлау boylamoq,
bog'lamoq
bogmak bağlamaq bağlamak
138 шить çĕлеме,
тĕрлеме
тик тегәргә тегеү тiгу tikmoq tikmek tikmək dikmek
139 считать шутлама аах санарга һанау санау sanamoq sanamak saymaq saymak
140 сказать теме эт әйтергә әйтеү айту,
деу
demoq diýmek demək demek
141 петь юрлама ыллаа җырларга йырлау ән айту,
жырлау
aytmoq saýramak oxumaq şarkı söylemek
142 играть вылляма оонньоо уйнарга уйнау ойнау o'ynamoq oýnamak oynamaq oynamak
143 плыть ишме устун йөзәргә йөҙөү жүзу üzmək yüzmek
144 течь юхма хамнаа агарга ағыу ағу oqmoq akmak axmaq akmak
145 замерзать шăнма тоҥ өшергә өшөү тоңу,
үсу
muzlamoq,
yaxlamoq
şatlamak donmaq üşümek
146 пухнуть шыçма үллүн,
өндөй,
улаат
шешәргә шешеү ісу,
iсiну
shishmoq çişmek şişmək şişmek
147 солнце хĕвел күн кояш ҡояш күн kun gün gün,
günəş
güneş
148 луна уйăх ый ай ай ай oy ay ay
149 звезда çăлтăр сулус йолдыз йондоҙ жұлдыз yulduz ýyldyz ulduz yıldız
150 вода шыв уу су һыу су suv suw su su
151 дождь çумăр кустук яңгыр яуыу жау ýagmak yağmaq yağmak
152 река çырма өрүс елга йылға өзен daryo derýa çay nehir,
ırmak
153 озеро кӳлĕ күөл күл күл көл ko'l köl göl göl
154 море тинĕс муора,
байхал
диңгез диңгеҙ теңiз dengiz deňiz dəniz deniz
155 соль тăвар туус тоз тоҙ тұз tuz duz duz tuz
156 камень чул таас таш таш тас tosh daş daş taş
157 песок хăйăр кумах ком ҡом құм qum gum qum kum
158 пыль тусан күдэн,
быыл
тузан саң,
туҙан
тозаң,
шаң
g'ubor,
to'zon,
chang
çaň, toz toz toz
159 почва çĕр,
тăпра
буор җир,
туфрак
тупраҡ топырақ tuproq toprak torpaq toprak
160 облако пĕлĕт былыт болыт болот бұлт bulut bulut bulud bulut
161 туман тĕтре туман томан томан duman тұман tuman duman sis,
duman
162 небо тӳпе халлаан күк күк көк,
аспан
ko'k,
osmon
gök, asman göy gök
163 ветер çил тыал җил ел жел yel ýel külək,
yel
yel
164 снег юр хаар кар ҡар қар qor gar qar kar
165 лёд пăр муус боз боҙ мұз muz buz buz buz
166 дым тĕтĕм буруо төтен төтөн түтiн tutun tüsse tüstü tütün
167 огонь вут уот ут ут от ot, otash ot od ateş
168 зола кĕл күл көл көл күл kul kül kül kül
169 гореть çунма умай янарга яныу жану yonmoq ötmek,
otlamak
yanmaq yanmak
170 дорога çул суол юл юл жол yo'l ýol yol yol
171 гора ту хайа тау тау тау tog' dag dağ dağ
172 красный хĕрлĕ кыһыл кызыл ҡыҙыл қызыл qizil gyzyl qırmızı,
qızıl
kırmızı,
kızıl
173 зелёный симĕс от күөх яшел йәшел жасыл yashil ýaşyl yaşıl yeşil
174 жёлтый сарă араҕас сары һары сары sariq sary sarı sarı
175 белый шурă үрүҥ,
маҕан
ак аҡ ақ oq ak ak
176 чёрный хура хара кара ҡара қара qora,
siyoh
gara qara siyah,
kara
177 ночь каç түүн төн төн түн kecha,
tun
gije gecə gece
178 день кун күн көн көн күн kunduz gündiz gündüz gündüz
179 год çул сыл,
дьыл
ел йыл жыл yil ýyl il yıl, sene
180 тёплый ăшă сылаас җылы йылы жылы iliq ýyly ilıq ılık,
sıcak
181 холодный сивĕ тымныы салкын һыуыҡ sowuk суық sovuq soyuq soğuk
182 полный туллы толору тулы тулы толы to'q,
to'la
dok dolu dolu
183 новый çĕнĕ саҥа яңа яңы жаңа yangi täze yeni,
təzə
yeni
184 старый кивĕ,
ватă
эргэ иске иҫке ескi eski,
qari
köne,
garry
köhnə eski
185 хороший лайăх үчүгэй,
үтүө
яхшы яҡшы жақсы yaxshi ýagşy yaxşı iyi
186 плохой япăх, начар дьаабы ,
куһаҕан
начар насар,
яман
bet, pis, ýaman нашар,
жаман
yomon pis kötü
187 гнилой çĕрĕк ириҥэ черек серек шiрiк chirirk çüýrük çürük çürük
188 грязный пыльчăклă,
лапраллă
кирдэх пычрак бысраҡ кiр kir hapa,
kirli
çirkli kirli
189 прямой тӳрĕ көнө туры тура тура to'g'ri,
tik
göni düz düz
190 круглый çаврака төгүрүк түгәрәк йоморо,
түңәрәк
домалақ,
жұмыр
dumaloq tegelek yumru yuvarlak
191 острый çивĕч сытыы үткен үткер жiтi,
өткiр
o'tkir ýiti iti keskin
192 тупой мăка сыппах үтмәс үтмәҫ доғал to'mtoq kütek küt küt
193 гладкий яка килэркэй шома шыма тегiс,
жатық
silliq, tekis tekiz hamar düz
194 мокрый йĕпе сиктээх,
инчэҕэй
юеш,
дымлы
дымлы дымқыл,
ылғал
ho'l çygly nəm,
yaş
ıslak,
yaş
195 сухой типĕ кураанах коры ҡоро құрғақ quruq,
qurg'oq
qury quru kuru
196 правильный тĕрĕс сөпкө дөрес дөрөҫ дұрыс,
тура
to'g'ri,
dururst
dürs düzgün doğru
197 близкий çывăх чугас якын яҡын жақын yaqin ýakyn yaxın yakın
198 далекий инче ыраах ерак алыҫ,
йыраҡ
uzak,
alyş
ұзақ,
алыс
uzoq,
olis
uzaq uzak
199 правый сылтăм уҥа уң уң оң o'ng sag sağ sağ
200 левый сулахай хаҥас сул һул сол chap,
so'l
çep sol sol
201 на (чём-то) -та/-те -da/-də
-ta/-tə
астында -da -da/-də -da/-də -da/-de
-ta/-te
202 в (чём-то) -та/-те -da/-də
-ta/-tə
iшiнде
-да(-та)/
де(-те)
-da -da/-də -da/-də -da/-de
-ta/-te
203 с (чем-то) -па/-пе кытары белəн менән менен bilan bilen ilə,
-la/-lə
ile,
-la/-le
204 и тата,
та, те
уонна һәм, да һәм және va we ve
205 если -сан/-сен, енчен, эхер эбэтэр әгәр әгәр егер agar eger əgər eğer
206 потому что мĕншĕн тесен ол иһин сөнки чөнки өйткенi chunki çünki çünki çünkü
207 имя ят аат исем исем ат, есiм ot, nom at ad isim, ad
Тĕрлĕ чĕлхесен Сводеш таблицисем
Анатоли чĕлхисем · Балти чĕлхисем · Банту чĕлхисем · Герман чĕлхисем · Инди чĕлхисем · Иран чĕлхисем · Итал чĕлхисем · Кельт чĕлхисем · Монгол чĕлхисем · Памир чĕлхисем · Роман чĕлхисем · Семит чĕлхисем · Син-тибет чĕлхисем · Славян чĕлхисем · Сулавеси чĕлхисем · Тĕрĕк чĕлхисем · Тунгуспа манчжур чĕлхисем · Тупи-гуарани чĕлхисем  · Финн-угр чĕлхисем