Пăрçа

Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Пăрçа (пĕлтерĕшсем) пăхăр.

Пăрçа

Патшалăх:
Уйрăм:	Покрытосеменные
Класс:	Двудольные
Йĕркелĕх:	Пăрçа йышшисем
Йыш:	Пăрçа йышшисем
Кĕçĕн йыш:	Faboideae
Триба:	Vicieae
Ăрат:	Пăрçа

Латинла çырни

Pisum

Пăрçа (Pisum) — унччен пăрçа йышшисен йышри (ямахатри) ӳсентăрансен речĕ шутланнă.

Анчах та çав ĕлĕкхи ретри ÿсентăрансем пурте тăрна пăрçи текен рете (Láthyrus) кĕреççĕ. Çапла вара малтан асăннă рет халĕ ахаль ушкăн пек шутланать, вăл, ахăртнех, систематика тулашĕнче

Çырса кăтартни

Акакан пăрçа

Ака пăрçи (Р. sativum) — чи паллăскер тата сарăлнăскер. Унăн вăрăлăхĕ (пăрçасем) чăмăр евĕр е кăштах лапчăк, анчах та кĕтеслĕ мар, чечекĕсем ялан тенĕ пекех шурă, шупка хĕрли те пулаççĕ. Авалтанах ӳстереççĕ; анчах та ăна икĕпатсем пĕлмен, пулмалла.

Тискер пăрçа

Тепĕр тĕсĕ, хир П. (Р. arvense), кĕтеслĕ вăрăлăхлă пулсан та, ăна нумай автор уйрăм тĕс тесе те йышăнмасть. Хĕвеланăç енче, анчах малтанхи тĕсĕнчен сайрарах уйра акса илеççĕ.

Хими шучĕ

Пăрçăра питĕ нумай белок япалалăхĕ (20-26 %).

Экономика

Симĕс пăрçана туса илес енĕпе малта пыракан çĕршывсем — Индипе Китай, типĕ пăрçана Канадăра, Францире, Раççейре тата Китайра туса илеççĕ.

Симĕс пăрçана туса илни, çулсемпе ^{(FAOSTAT)(ĕçлемен каçă)}
пин тоннă.
Патшалăх	1985	1995	2005
Инди	1 380	2 500	3 200
Китай	300	739	2 209
АПШ	1 310	1 112	885
Франци	427	557	428
Аслă Британи	500	447	322
Икĕпат	79	219	290
Бельги	0	0	170
Марокко	25	21	145
Венгри	349	179	100
Испани	55	58	97

Типĕ пăрçана ӳстерсе пухни, çулсемпе ^{(FAOSTAT)(ĕçлемен каçă)}
пин тоннă.
Патшалăх	1985	1995	2005
Канада	169	1 455	3 170
Франци	961	2 701	1 332
Раççей	0	1 212	1 290
Китай	1 670	1 025	1 200
Инди	331	667	800
АПШ	131	269	667
Украина	0	1 376	600
Германи	50	216	464
Австрали	241	530	401
Аслă Британи	215	286	200

Вуламалли

Куданова З.М. Определитель высших растений Чувашской АССР. — Чуваш. кн.изд-во.

Çавăн пекех

Ясмăк, Ыраш, Шалçа пăрçи, Нимĕç пăрçи, Тулă, Сĕлĕ, Кукурусă, Рапсă, Вир, Хура тулă, Рис, Урпа.

Каçăсем