Пăрçа

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Пăрçа (пĕлтерĕшсем) пăхăр.
Пăрçа
Пăрçа
Ăслăх классификацийĕ
Патшалăх:
Уйрăм: Покрытосеменные
Класс: Двудольные
Йĕркелĕх: Пăрçа йышшисем
Йыш: Пăрçа йышшисем
Кĕçĕн йыш: Faboideae
Триба: Vicieae
Ăрат: Пăрçа
Латинла çырни
Pisum
Пăрçа
Pisum sativum

Пăрçа (Pisum) — пăрçа йышшисен çемьинчи ӳсентăран речĕ.

Çырса кăтартни[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Пăрçа чечекĕ

=== 3 сорт-ушкăн ===ХХ/ЪЪ

Акакан пăрçа[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Ака пăрçи (Р. sativum) — чи паллăскер тата сарăлнăскер. Унăн вăрăлăхĕ (пăрçасем) чăмăр евĕр е кăштах лапчăк, анчах та кĕтеслĕ мар, чечекĕсем ялан тенĕ пекех шурă, шупка хĕрли те пулаççĕ. Авалтанах ӳстереççĕ; анчах та ăна икĕпатсем пĕлмен, пулмалла.

Тискер пăрçа[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Тепĕр тĕсĕ, хир П. (Р. arvense), кĕтеслĕ вăрăлăхлă пулсан та, ăна нумай автор уйрăм тĕс тесе те йышăнмасть. Хĕвеланăç енче, анчах малтанхи тĕсĕнчен сайрарах уйра акса илеççĕ.

Хими шучĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Пăрçăра питĕ нумай белок япалалăхĕ (20-26 %).

Экономика[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Симĕс пăрçана туса илес енĕпе малта пыракан çĕршывсем — Индипе Китай, типĕ пăрçана Канадăра, Францире, Раççейре тата Китайра туса илеççĕ.

Симĕс пăрçана туса илни, çулсемпе (FAOSTAT)
пин тоннă.
Патшалăх 1985 1995 2005
Инди 1 380 2 500 3 200
Китай 300 739 2 209
АПШ 1 310 1 112 885
Франци 427 557 428
Аслă Британи 500 447 322
Икĕпат 79 219 290
Бельги 0 0 170
Марокко 25 21 145
Венгри 349 179 100
Испани 55 58 97
Типĕ пăрçана ӳстерсе пухни, çулсемпе (FAOSTAT)
пин тоннă.
Патшалăх 1985 1995 2005
Канада 169 1 455 3 170
Франци 961 2 701 1 332
Раççей 0 1 212 1 290
Китай 1 670 1 025 1 200
Инди 331 667 800
АПШ 131 269 667
Украина 0 1 376 600
Германи 50 216 464
Австрали 241 530 401
Аслă Британи 215 286 200

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Куданова З.М. Определитель высших растений Чувашской АССР. — Чуваш. кн.изд-во.

Çавăн пекех[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Ясмăк, Ыраш, Шалçа пăрçи, Нимĕç пăрçи, Тулă, Сĕлĕ, Кукурусă, Рапсă, Вир, Хура тулă, Рис, Урпа.

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]