Чăваш Таяпи

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Чăваш Таяпи
Чăваш Таяпи
Ялав Герб
Ялав Герб
Патшалăх Раççей
Федераци субъекчĕ Тутарстан
Муниципаллă район Теччĕ
Ял тăрăхĕ Кăнна Кушки
Координатсем 54°47′43″ с. ш. 48°40′39″ в. д.HGЯO{{#coordinates:}}: нельзя иметь более одной первичной метки на странице
Наци йышĕ чăвашсем
Конфесси йышĕ православсем
Вăхăт тăрăхĕ UTC+4
Телефон кочĕ +7 84373
Почтă индексĕ 422383
Автомобиль кочĕ 16, 116, 716
ОКАТО кочĕ 92 255 848 000
Чăваш Таяпи (Раççей)
Точка
Чăваш Таяпи (Тутарстан)
Точка

Чăваш Таяпи (выр. Тайба-Таушево), — Тутарстанăн Теччĕ районĕн ялĕ. Мăкшă Таяпипе (вырăс. Починок-Новольяшево) пăтраштармалла мар. Ялтан район центрне çитме – 45, Хусана – 205, Пăвари чукун çул станцине харкам транспортпа — Кăнна Кушки, Вырăс Киштекĕ, Хăят урлă – 32 километр. Яла Теччĕ-Ульяновск маршрутпа çӳрекен автобуспа («Кăнна Кушки» чарăнура анса юлмалла) çитме пулать, «Теччĕ-Кăнна Кушки» автобус çине ларса Кĕлметрен анса юлсан 1,5 километр çуран утмалла [1].

Тавралăх[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Халăх йышĕ, ял тытăмĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

2009 çулхи январĕн 1-мĕшĕ тĕлне ялта 97 çын пулнă, çав шутран: вырăссем – 10, чăвашсем – 86 тата 1 урăх наци çынни. 45 хĕрарăмпа 52 арçынран 40-шĕ вăйпитти çын, 42 пенсионер. Çиччĕрен кĕçĕнрех 3 ача, 16 çула çитменнисем тăххăрăн, 30 çула çитмен çамрăксем – 10.

Урамсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Ялти урамсене халăхра çапла калаççĕ: Чурпан кас (Есенин урамĕ), Шаккаман кас (Маяковский урамĕ), Кушкă кас (Интернационал урамĕ).

Кунçул[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Чăваш Таяпине 1696 çулта хĕсметри тутарсем пуçарса янă. Вĕсене Чĕмпĕр уесĕнче çĕр лаптăкĕ уйăрса панă. Анчах тутарсем кунта нумая тытăнса тăман, XVII ĕмĕр вĕçĕнчех чăвашсем килсе тĕпленнĕ.

Халап тăрăх, яла Чăваш Енри Елчĕк районне кĕрекен Таяпа ялĕнчи Тауш (Тавăш) ятлă хастар чăваш пуçарса янă. Тауш нимĕнрен, никамран хăраман салтак пулнă.

Турккăсемпе вырăссем хушшинче пынă вăрçăра вăл патша кнеçне çăлнă. Çакăншăн Тауша çĕр панă: талăкра юлан утпа мĕн чухлĕ çĕре çаврăнса ĕлкĕрет – çавă йăлт унăн пулать. Тауш вара çакăнта килсе тĕпленнĕ, хăйĕн тăван ялĕнчен ентешĕсене чĕнсе ял пуçарнă. 1959 çулччен Чăваш Таяпи Аслă Таркан районне кĕнĕ, кайран çак район Теччĕ районĕпе пĕрлешнĕ.

1970 çулта Чăваш Таяпи, Мăкшă Таяпи , Салмановка, Максимовка, Кĕлмет ялĕсем пĕрлешсе В.И.Ленин ячĕллĕ колхоз йĕркеленĕ. Колхозниксен культура шайне ӳстерме культура центрĕ уçнă, унта çитме кашни ялтан 1 километр утмалла пулнă. Унта клуб, библиотека, фельдшерпа акушер пункчĕ, 9 çул вĕренмелли вăтам шкул, кантур ĕçленĕ. Пĕтĕм массăллă мероприятисем культура центрĕнче иртнĕ.

1920 çулта Чăваш Таяпинче çил арманĕ, кĕрпе çуракан машина, механика вăйĕпе ĕçлекен арман ĕçленĕ.

Чăваш Таяпи ялĕн престол праçникĕ Михайла кунĕ, ытти чиркӳ уявĕсене те паллă тăваççĕ.

Паллă çынсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ Таяпа 2016 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 17-мӗшӗнче архивланӑ.

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]