Контент патне куҫ

Нухайсем

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
(Ногайсем ҫинчен куҫарнӑ)
Нухайсем
Хальхи вырнаçăвĕ тата йышĕ

Пурӗ: 130 000 яхăн (хаклав)
Раççей Федерацийĕ Раççей Федерацийĕ:  103 660 (2010 ç. халăха çырни)[1][2]

Румыни Румыни: 10 700[8]

Пăлхари Пăлхари: 500

Казахстан Казахстан: 425

Украина Украина: 385 (2001 ç. халăха çырни)[9]

Ӳспекстан Ӳспекстан: 200
Археологи культури «Евразин çеçенхир тăрăхĕнче» выльăха ĕрчетекен культурăсем
Чĕлхе нухай
Тĕн

ислам суннит тĕллĕ

  • Дагестан тата Чечня республикисем:
    • Караногайлар (Караногайсем)
    • Таркушылар (Таркинсем)
    • Яксайшылар (Яксаевсем)
    • Костекшилер (Костековсем)
    • Сулакшылар (Сулаксем)
  • Карачай-Черкес республики тата Ставрополь Енĕн Кочубей районĕ:
    • Къобаншылар (Кубаньрисем)
  • Аçтăрхан облаçĕ:
    • Эдил-шидер (Атăлсем) е Аштарханшылар (Аçтăрхансем):
  • Ставрополь Енĕн Нефтекумск тата Çеçенхир районĕсем:
    • Ашыкулакшылар (Ачикулаксем):
      • Ембойлуксем
      • Етишкульсем
      • Етисансем
  • Ставрополь Енĕн Минераллă Шыв районĕ:
    • Куьми е Бештавшылар (Кумскрисем е Пятигорскрисем)
Расă тĕсĕ европеоид тата кăнтăрçĕпĕр[10]
Кĕрет 

Алтай çемьи

 Тĕрĕк турачĕ
Кăпчак группи
Нухай кĕçĕн группи
XVI ĕмĕрĕн вĕçĕнче Нухай Уртин территорийĕ
Учебный атлас «Die Mongolischen Reiche ums Jahr 1300», составитель И. Г. Дройзен[11]

Нухайсем (тăван ячĕ ногъай) — Çурçĕр Кавказри тĕрĕк чĕлхиллĕ халăх[12].

Тĕрĕк чĕлхисен кăпчак ушкăнне (кăпчак-нухай кĕçĕн ушкăнĕ) кĕрекен нухай чĕлхипе калаçаççĕ. Литература чĕлхине каранухай диалекчĕн тата нухай пуплевĕн никĕсĕпе хатĕрленĕ. Çырулăхне XVIII ĕмĕртен пуçласа 1928 çулчен арап графикĕпе тытса пынă, 1928—1938 çç. — латин графикипе. 1938 çултанпа кириллицăпа усă кураççĕ.

Халăх йышĕ

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Пĕтĕмпе 95 пин çын пурăнать:

Паллă нухайсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Нухай пĕрлешĕвĕсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  • "Бирлик" Дагестанри нухай организаци ( Дагестанская региональная общественная организация "Бирлик" ).

Литература

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  1. ^ Официальный сайт Всероссийской переписи населения 2010 года. Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года
  2. ^ Всероссийская перепись населения 2010. Национальный состав населения РФ 2010
  3. ^ 1, 2, 3, 4, 5, 6 тата 7 2010 Национальный состав регионов России
  4. ^ 1, 2, 3, 4, 5 тата 6 Перепись 2010 года. Дагстат. Том 3
  5. ^ Том 3 книга 1 "Национальный состав и владение языками, гражданство"; таблица 4 "Национальный состав населения Ставропольского края по городским округам, муниципальным районам, городским населённым пунктам, сельским населённым пунктам с численностью населения 3000 человек и более".
  6. ^ 1 тата 2 Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Карачаево-Черкесской Республике. Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года по Карачаево-Черкесской Республике. ТОМ 3: Национальный состав и владение языками, гражданство. — Черкесск. — 2013.
  7. ^ Этносостав населения Чечни. 2002
  8. ^ Joshua Project
  9. ^ Всеукраїнський перепис населення 2001. Русская версия. Результаты. Национальность и родной язык.
  10. ^ Материалы по изучению историко-культурного наследия Северного Кавказа. Выпуск IV: Антропология ногайцев. – ИА РАН. М.: Памятники исторической мысли. Ч.II. Антропология современных ногайцев
  11. ^ Plate 79 from Professor G. Droysens Allgemeiner Historischer Handatlas by R. Andree
  12. ^ James Minahan [1]. — Greenwood Publishing Group, 2000. — С. 493–494. — ISBN 978-0313309847