Чечен Республики
Курӑнакан калӑплав
(Чечня ҫинчен куҫарнӑ)
Çак статьяна е уйрăма çĕнĕрен çырмалла, чăваш чĕлхин йĕркисене пăхăнмалла, ытти кăлтăксенчен те хăтăлмалла. Статьяна тата унăн уйрăмне статьясене çырмалли йĕркепе хатĕрлемелле, ăнланманлăха пĕтермелле.
|
Чечен Республики (чеч. Нохчийн Республик, Нохчийчоь, выр. Чеченская Республика, Чечня) — Раççей Федерацийĕн тытӑмӗнче республики[1], Çурçĕр-Кавказ федераци тăрăхне кĕрет.
Тĕп хули — Грозный.
Раҫҫей субъекчӗсем Ингушетипе, Çурçĕр Осетипе, Ставрополь Енĕпе, Дагестанпа тата ирӗк патшалӑх Грузипе чикĕ тытать.
1922 çулхи чӳк, 30 йĕркеленĕ чеченсемпе ингушсем автономийӗ пек.
Тавралăхĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Чечен Республики Çурçĕр Кавказра вырнаçнă.
Паллă юханшывсем: Терек, Сунжа, Аргун.
Кун-çулĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Халăхĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Халăх | Йышĕ 2009 çулта, пин çын |
---|---|
Чеченсем | 1 167,0 (95,0 %) |
Вырăссем | 40,0 (2,0 %) |
Кумыксем | 10,0 (0,5 %) |
Аварсем | 10,0 (0,5 %) |
Ингушсем | 5,0 |
Ногайсем | 5,0 |
Турккăсем | 2,0 |
Тутарсем | 1,0 |
Урăххисем | 10,0 |
1000 ытла çын йышлă халăха кăтартнă |
Пурăну вырăнĕсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]10 пин ытла çын пурăнакан ял-хула 2008 çулхи авăн, 1 тĕлне | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
- Çаван пекех пăхăр: Чечня ял-хули
Тĕн
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Тĕп тĕнĕ — суннит тĕслĕ ислам.
- Çавăн пекех пăхăр: Тейп
Административлă-территори пайланăвĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Патшалăх тытăмлăхĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Республикăн тĕп саккунĕ — Чечен Республикин конституцийĕ.
Политика ĕçченĕсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Чечня экономики
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Асăрхавсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- ^ Раҫҫей Федерацийӗн Конституцийӗ, 5 статья
Çавăн пекех пăхăр
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Чечен Республики Викиампарта? |
- Президент и Правительство Чеченской Республики 2003 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 7-мӗшӗнче архивланӑ.
- Республика Чечня в справочнике-каталоге "«Вся Россия» 2008 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 4-мӗшӗнче архивланӑ.
- Информационный канал Чеченская республика 2009 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 23-мӗшӗнче архивланӑ.
- Информационное агентство Чечня.ру 2009 ҫулхи Кӑрлач уйӑхӗн 30-мӗшӗнче архивланӑ.
- Новости, история, культура, традиции чеченцев, экономика
- Министерство финансов Чеченской Республики 2014 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 17-мӗшӗнче архивланӑ.
- Чеченская республика на Открытом портале Юга России(ĕçлемен каçă)
- Город Грозный. История г. Грозного. Фотографии, виртуальный музей, форум
- ИСТОРИЯ ЧЕЧЕНО-ИНГУШЕТИИ 2009 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 12-мӗшӗнче архивланӑ.
- Адресно-телефонный справочник Чеченской Республики
- Интерактивная онлайн карта города Грозного 2009 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 27-мӗшӗнче архивланӑ.
- Чеченский Государственный Университет 2009 ҫулхи Кӑрлач уйӑхӗн 29-мӗшӗнче архивланӑ.
- Интервью Президента Чеченской Республики Р.Кадырова агентству «Аксакал» 2009 ҫулхи Ака уйӑхӗн 16-мӗшӗнче архивланӑ.
Арамаçипе Арамаçи Лешьенчи хальхи патшалăхсемпе регионсем |
|
---|---|
Патшалăхсем | |
Раççей Федерацин регионĕсем |
Адыгей • Дагестан • Ингушети • Кабарда-Балкари • Карачай-Черкеси • Краснодар Ен • Ставрополь Ен • Çӳрсĕр Осети • Чечня |
Йышăнман патшалăх | |
Кăшт йышăннă патшалăхсем |
Раççей Федерацин Çурçĕр-Кавказ федераци тăрăхĕ | ||
---|---|---|
Раççейĕн федераци тытăмлăхĕ |
||
---|---|---|
Республикăсем | ||
Енсем |
Алтай • Байкал Лешьен • Камчатка • Краснодар • Красноярск • Перĕм • Ставрополь • Тинĕсçум • Хабаровск | |
Облаçсем |
Амур • Архангельск • Аçтăрхан • Ăренпур • Белгород • Брянск • Владимир • Волгоград • Вологда • Воронеж • Иваново • Иркутск • Запорожье1 • Калининград • Калуга • Кемĕр • Киров • Кострома • Курган • Курск • Ленинград • Липецк • Магадан • Мурманск • Мускав • Новгород • Омск • Орёл • Пенза • Псков • Ростов • Рязань • Самар • Сарăту • Сахалин • Свердловск • Çĕн Çĕпĕр • Смулен • Тамбов • Тĕвер • Томск • Тула • Тĕмен • Херсон1 • Челепи • Чĕмпĕр • Чулхула • Ярославль | |
Федераци шайĕнчи хуласем | ||
Автономиллĕ облаç | ||
Автономиллĕ тăрăхсем | ||
1 Тĕнчери йышăннă Украинăн территорисенчи • 2 Архангельск облаçне кĕрет • 3 Тĕмен облаçне кĕрет |
Арамаçи ту халăхĕсен конфедерацийĕ |
|
---|---|
Раççей Федераци йышĕнчи республикăсем | |
Кăшт йышăннă патшалăхсем |
Чылай иран этносĕллĕ патшалăхсемпе регионсем |
|
---|---|
Хальхи патшалăхсем | |
Чылай иран этносĕллĕ патшалăхсем | |
Историри патшалăхсем | |
Çăлкуçсем тата процентсем |
Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла. |