Чад
| République du Tchad جمهورية تشاد Jumhūriyyat Tshād Чад | |||||
| |||||
.svg)
| |||||
| Патшалăх чĕлхисем | франци чĕлхи | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Тĕп хула | Нджамена | ||||
| Чи пысăк хула | Нджамена | ||||
| Президент | Идрис Деби | ||||
| Лаптăкĕ - Пĕтĕмпе |
20 вырăнта 1 284 000 км2 | ||||
| Халăх йышĕ - Пĕтĕмпе(2013) - Йышлăхĕ |
74 вырăнта 11 193 000 8,72/км² | ||||
| Валюта ячĕ | Франк КФА BEAC | ||||
| Вăхăт тăрăхĕ | ГВ +01 пуçласа +01 таран | ||||
| Патшалăх гимнĕ | La Tchadienne | ||||
| Тетел доменĕ | .td | ||||
| Тел. префиксĕ | 235 | ||||
Чад — Тĕп Африкăра вырнаçнă патшалăх. Тĕп хули — Нджамена. Нигерпа, Нигерипе, Камерунпа, Тĕп африка республикипе, Суданпа тата Ливипе чикĕ тытать.
Административла пайлану[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Патшалăх 22 региона пайланать. 2008-мĕш çулччен 18 префектура пулнă.
Чи пысăк хуласем (2009 çул)[1]:
Экономика[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Çутçанталăк ресурсĕсем - нефть, боксит, уран, ылтăн, берилл, тăхлан, тантал, пăхăр çĕруправĕсем. 2009 çулхи çын пуçне ВВП - 1,6 пин долл. (тĕнчере 196-мĕш вырăн). Халăхăн 80 % чухăнлăх шайĕнчен сахалрах тупăшлă. Ял хуçалăхĕ чи пысăк шайра (57 % ВВП). Халăхăн 80 % натураллă хуçалăхпа пурăнать, нумарах чухне сурăх, качака, тĕве ĕрчетеççĕ.
Истори[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Африкăри патшалăхсем |
|
|---|---|
Алжир • Ангола • Бенин • Ботсвана • Буркина-Фасо • Бурунди • Габон • Гамби • Гана • Гвиней • Гвиней-Бисау • Джибути • Замби • Зимбабве • Египет • Кабо-Верде • Камерун • Кени • Комор утравĕсем • Конго Демократиллĕ Республики • Конго Республики • Кот-д'Ивуар • Лесото • Либери • Ливи • Мадагаскар • Малави • Мали • Мавритани • Маврики • Марокко • Мозамбик • Намиби • Нигер • Нигери • Руанда • Сан-Томе тата Принсипи • Свазиленд • Сейшелсем • Сенегал • Сомали • Судан • Сьерра-Леоне • Танзани • Того • Тунис • Уганда • Вăтам Африка Республики • Чад • Экваторти Гвиней • Эритрея • Эфиопи • Кăнтăр Африка Республики Пăхăнуллисем: Инди океанĕнчи Британи çĕрĕсем • Майотта • Реюньон • Таса Елена утравĕ Йышăнман патшалăхсем (тивĕç-ирĕкпе — ирĕклĕ): Анăç Сахара • Пунтленд • Сомалиленд |
Африка пĕрлешĕвĕ |
|
|---|---|
| Чăн пайташсем |
Алжир • Ангола • Бенин • Ботсвана • Буркина Фасо • Бурунди • Габон • Гамби • Гана • Гвиней • Гвинея-Бисау • Конго Демократи Республики • Джибути • Икĕпат • Замби • Анăç Сахара • Зимбабве • Кабо-Верде • Камерун • Кени • Коморсем • Конго • Кот-д’Ивуар • Лесото • Либери • Ливи • Маврикий • Мавритани • Малави • Мали • Мозамбик • Намиби • Нигер • Нигери • Руанда • Сан-Томе тата Принсипи • Свазиленд • Сейшел Утравĕсем • Сенегал • Сомали • Судан • Сьерра-Леоне • Танзани • Того • Тунис • Уганда • Вăта Африка Республики • Чад • Экваторти Гвиней • Эритрей • Эфиопи • Кăнтăр-Африка Республики • Кăнтăр Судан |
| Пайташлăхне чаракланă | |
| Кĕме пăрахнă | |
Франкофони |
||
|---|---|---|
| Чăн пайташсем | Албани | Андорра | Армени | Бельги (Бельгири франци пĕрлĕхĕ) | Бенин | Болгари | Буркина-Фасо | Бурунди | Вануату | Вьетнам | Габон | Гаити | Гана1 | Гвиней | Гвиней-Бисау | Греци | Джибути | Доминика | Икĕпат | Кабо-Верде | Камбоджа | Камерун | Канада (Нью-Брансуик, Квебек) | Кипр1 | Коморсем | Конго Демократиллĕ Республики | Конго Республики | Кот-д’Ивуар | Лаос | Ливан | Люксембург | Маврикий | Мавритани | Мадагаскар | Мали | Марокко | Молдави | Монако | Нигер | Руанда | Румыни | Сан-Томе тата Принсипи | Сейшелсем | Сенегал | Сент-Люси | Çурçĕр Македони | Того | Тунис | Франци (Франци Гвиани, Гваделупа, Мартиника, Сен-Пьер тата Микелон) | Вăтам Африка Республики | Чад | Швейцари | Экваторти Гвиней Căнакан патшалăхсем: Австри | Армени | Венгри | Грузи | Латви | Литва | Мозамбик | Польша | Серби | Словаки | Словени | Таиланд | Украина | Хорвати | Чехи 1Ассоциациленĕ пайташ |  |
Франс чĕлхиллĕ территорисем |
|
|---|---|
| Пĕртен-пĕр официаллă чĕлхе |
Бенин • Буркина-Фасо • Габон • Гвинея • Демократическая Республика Конго • Кот-д’Ивуар • Мали • Монако • Нигер • Республика Конго • Сенегал • Того Франция, в том числе: Гваделупа • Гвиана • Майотта • Мартиника • Новая Каледония • Реюньон • Сен-Бартелеми • Сен-Мартен • Сен-Пьер и Микелон • Уоллис и Футуна • Французская Полинезия |
| Официаллă чĕлхесенчен пĕри |
Бурунди • Вануату • Гаити • о-в Гернси • о-в Джерси • Джибути • Камерун • Коморы • Люксембург • Мадагаскар • Руанда • Сейшельские Острова • ЦАР • Чад • Экваториальная Гвинея |
| Территори пайĕнчи официаллă чĕлхе |
Бельги: Брюссельский столичный регион • Валлони Индия: союзная территория Пондичерри Италия: автономная область Валле-д’Аоста Канада: в провинциях и на территориях Квебек • Нунавут • Нью-Брансуик • Северо-Западные территории • Юкон США: в штате Луизиана Швейцария: в кантонах Берн • Вале • Во • Женева • Невшатель • Фрибур • Юра |
| Официаллă мар чĕлхе | |