Хĕрлĕ Чутай районĕ
Хĕрлĕ Чутай районĕ | |||
| |||
Патшалăх | РФ | ||
---|---|---|---|
Статус | муниципаллă район | ||
Кĕрет | Чăваш Ен | ||
Администраци центрĕ | Хĕрлĕ Чутай чиркӳ ялĕ | ||
Йĕркеленĕ вăхăт | 1927, авăн, 5 | ||
Район администрацин пуçлăхĕ | Башкиров Александр Викторович | ||
Пурăнан халăх |
19 788[3] çын (14-мĕш вырăн | ||
Йышлăх | 29,2 çын/çм² | ||
Лаптăк | 691,6 çм² (14-мĕш вырăн) | ||
Вăхăт тăрăхĕ | |||
Телефон кочĕ | +7 83557 | ||
Почтă индексĕсем | 429240 | ||
Сайчĕ | |||
Хĕрлĕ Чутай районĕ, — Чăваш Республикин (РФ) администрациллĕ-территориллĕ виçи тата муниципаллă йĕркеленĕвĕ (муниципаллă район).
Чăваш Енĕн çурçĕр-анăç енче вырнаçнă. Лаптăкĕ — 691,6 км2, çурçĕр енчен кăнтăралла тата анăç енчен тухăç еннелле 36 çухрăма тăсăлнă. Хĕвел анăç енче Сар юханшывĕ тăрах Чулхула облаçĕпе чикĕ иртет. Çурçĕр енче Етĕрне районĕ, тухăç енче — Элĕк районĕ, кăнтăр енче Çĕмĕрле районĕ вырнаçнă.
Район администрацийĕ Хĕрлĕ Чутай салинче вырнаçнă. Районăн кулленхи кăларăмĕ — Пирĕн пурнăç хаçат.
Çутçанталăк
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Район чăваш плато çинче вырнаçнă. Район варрипе çурçĕн енĕпе пĕчĕк юханшывсемпе çырмасемпе нумай тĕл пулаççĕ.
Çĕр айĕнчи пурлăхсенчен кунта хăйăр, кирпĕч тума юрăхлă суглиноксем тĕл пулаççĕ.
Кăрлач уйăхĕн вăтам температури -12,2°С танлашать, утă уйăхĕнче — 18,7 °C. Чи сивĕ температурăна кунта -44 °C паллă тунă, чи ăшшине — 37 °C. Çул тăршшĕпе 492 мм юр-çумăр çăвать.
Районăн 33% вăрмансем йышăнаççĕ. Ытларах пайĕпе кунта юман (55%), вĕрене, каврăç, ильм тĕл пулать.
Халăх йышĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Районта 1999 çул пуçламăшĕнче 22,7 пин çын пурăннă. Районта пурĕ 70 ял, вĕсенче вăтамран 354 çын пурăнать. Халăхсенчен ытларах пайĕ чăвашсем — 97%.
Администрациллĕ пайлану
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Акчикасси ял тăрăхĕ
- Атнар ял тăрăхĕ
- Кивĕ Атикасси ял тăрăхĕ
- Мăн Этмен ял тăрăхĕ
- Пантьăк ял тăрăхĕ
- Питĕркасси ял тăрăхĕ
- Тралькасси ял тăрăхĕ
- Хĕрлĕ Чутай ял тăрăхĕ
- Хусанушкăнь ял тăрăхĕ
- Штанаш ял тăрăхĕ
Район гимнĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Хĕрлĕ Чутай районĕн гимнĕ "Чечеклен,Чутай Ен" сăввине Петĕр Ялкир çырнă, кĕввине - Фёдоров П.
Паллă çыннисем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Важоров Валерий Афанасьевич, флейтист, дирижёр, вĕрентӳçĕ, профессор.
- Данилов Анатолий Васильевич, ӳнерçĕ.
- Дмитриева Юлия Александровна, хор дирижёрĕ.
- Караттай Иван Михайлович, чăваш сăвăçĕ.
- Лебедев Василий Иванович, чăваш чĕлхи тĕпчевçи.
- Логинов Алексей Романович, Совет Союзĕн Паттăрĕ.
- Некей (Михаил Иванов), чăваш халăх кĕрешӳçи.
- Оринов Вячеслав Николаевич, театр режиссёрĕ.
- Сандомирова Венера Николаевна, ӳнерçĕ.
- Элле Николай Алексеевич, Чăваш Енре театрсене йĕркелекенĕ.
- Ялкир Пётр Алексеевич, сăвăç, тăлмач, журналист.
Çавăн пекех пăхăр
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Вуламалли
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Статьян çак пайне халлĕхе çырман. Википедине хутшăнакан ĕмĕчĕпе, çак вырăнтаятарлă пай.
Эсир çак пая çырса проекта пулăшма пултаратăр. |
Асăрхавсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Ку Чăваш Енĕн географипе вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. |
Хĕрлĕ Чутай районĕн ял тăрăхĕсем |
|
---|---|
Акчикасси • Атнар • Кивĕ Атикасси • Мăн Этмен • Пантьăк • Питĕркасси • Тралькасси • Хĕрлĕ Чутай • Хусанушкăнь • Штанаш |
Хĕрлĕ Чутай районĕнчи пурăнан вырăнсем |
||
---|---|---|
Администраци центрĕ: Хĕрлĕ Чутай Ялсем: Акташ • Акчикасси • Анат Çĕрпӳкасси • Арайкасси • Атнар • Берёзовка • Вăрманкасси • Ваçкаçырми • Виçенер • Вырăсушкăнь • Горбатовка • Енкĕлт • Иçеккей • Иккĕмĕш Çăкалăх • Иккĕмĕш Хурашаш • Ирчакасси • Кĕрлев • Калкасси • Карăкçырми • Кивĕ Атикасси • Кивĕ Ирчемес • Кишля • Кушлавăш • Кӳпеш • Лопа • Мăн Xăмăркка • Мăн Этмен • Малиновка • Мишеркасси • Мучикасси • Пĕрремĕш Çăкалăх • Пĕчĕк Этмен • Пантьăк • Питĕркасси • Пухтанкасси • Пчёлка • Сĕнтĕкçырми • Сĕренкасси • Сурăм • Çĕн Ирчемес • Çĕнĕ Атикасси • Тарапай • Тиххăнушкăнь • Тракушкăнь • Тралькасси • Туканаш • Туктамăш • Тумликасси • Тури Çĕрпӳкасси • Турхан • Уйпуç • Упукушкăнь • Урикасси • Утаркасси • Хĕрлĕ Çыр • Хĕрлĕ Чутай • Хватукасси • Хирлӳкасси • Хурапыр • Хурашаш • Хусанушкăнь • Черёмушки • Чурпай • Шĕмшеш • Шорово • Штанаш • Шукакасси • Шулю • Юманлăх • Яман |
Чăваш Ен |
|||
---|---|---|---|
Тĕп хула: Шупашкар Районсем: Вăрмар | Вăрнар | Елчĕк | Етĕрне | Йĕпреç | Канаш | Комсомольски | Красноармейски | Куславкка | Муркаш | Патăрьел | Пăрачкав | Сĕнтĕрвăрри | Çĕмĕрле | Çĕрпӳ | Тăвай | Улатăр | Хĕрлĕ Чутай | Шăмăршă | Шупашкар | Элĕк | Статьясем: Географи | Гербĕ | Гимнĕ | Историйĕ | Халăхĕ | Администрациллĕ-территориллĕ пайланăвĕ | Ялавĕ |