Сăра

Бавари тулă сăри

Сăра — спирт йӳçĕнĕвĕпе салатлă ăслана сăра çĕприсемпе йӳçтернĕ хаяр мар алкоголлĕ ĕçми. Паха тутине хăмла кĕртет.

Чылай тĕсĕсенчи алкоголь шучĕсем 3—6 % çав.(хăш чух 12 % çити(хаярри)), çиме япалисем (углеводсем ытларах) — 7—10 %, кăмрăк йӳçĕклĕ газĕ — 0,3—0,4 %.

Алкогольсăр сăра та вĕретеççĕ.

Сăра историйĕ

Сăра — авалхи шĕвек çимĕç, Авалхи Икĕпатра, Пайпăлра, Китайра (Шань ăрăвĕ (пирĕн эрăччен II пиçуллăх), Эрменре паллă пулнă. Çырулăхра сăрана эрмен ялĕнче пулса курнă Ксенофонт (пирĕн эрăччен V ĕмĕр) Анабасисăн 5-мĕш кĕнекинче çырнă:

[1]) :

Вавилонра 19 тĕслĕ сăра пĕçернĕ, сăра тăвакансем ĕç-пуçне Хаммурапи саккунĕпе туса пынă. Çав йĕркесенче, сăмахран, сăра хакне палăртса хунă, кирек епле пăсавшăн айăпласа вилĕме яма пултарнă. Авалхи Икĕпатра çара кăмăллă шĕвек-çимĕç шутланнă. Археологи ĕçĕсене çăк çĕршывра ирттерсе сăра пĕçермелли чи авалхи меслет тупнă. Рим империнче сăрана ытлах ĕçмен, кунта эрехе çеç кăмăлланă. Анчах та хăшпĕр рим историкĕсем пирĕн эрăн пуçламăшĕнче çырнипе, кельт, герман тата урăх йăхсем сăра ĕçнĕ пулнă. Викингсем шутланипе, Вальхаллере те (скандинави халаплăхĕ тăрăх, çапăçура пуç хунă паттăрсен вырăнĕ) арçынсен черккисенче сăрапа тулнă тет. Сăрана тулăран, сĕлĕрен, ырашран, виртен тата пăрирен пĕçернĕ. Вăтам ĕмĕрсенче Европăра сăра пĕçересси мăнаçтăрсене куçать.

Мăнаçтăр хроникисенче çырнипе, хăмлапа пĕрремĕш хут VIII ĕмĕрти усă курнине пĕлме пулать. Германире ăна XII ĕмĕрте, Нидерландсенче — XIV ĕмĕр пуçламăшĕнче, Англире — XV ĕмĕр пуçламăшĕнче. Европа мăнахĕсем сăра пĕçерес технологине лайăхлатаççĕ — хăмлана консервант вырăнне усă курма тытăнаççĕ.

Ҫӑлкуҫри текст(выр.)  

Рецепт чувашского пива №3 ("Этнографический сбор рецепта из Аксубаевского района) В старину чуваши чтобы создать солод - брали ячмень и окунали его в воду на сутки, после чего доставали и подвешивали в маленьких мешочках на вешалки (чтоб мыши не достали), когда прорастал ячмень его клали сушится в теплую печку. После чего перемалывали ячмень в "шыв армане" (водяная мельница) а кто то молотил в ручную на домашней из деревянной жерновы, за несколько дней до приготовления пива. Помол не должен быть крупным, иначе пиво получится плохое. Разжигали костер и подвешивали "Хуран" (котелок), некоторые варил в печке. Клали в него немного нашего солода (горсток десять) и обжаривали, это придавало пиву красивый цвет и нотку вкуса. Далее в него заливали колодезную или родниковую воду, после в сусло высыпали весь оставшийся солод. Когда вода закипала убирали огонь и ждали пока солод осядет на дно, а пиво чуть подостынет. Далее вся эта жижа подвергалась фильтрации, где отделяли солод от сусла. Для этого использовали деревянную канавку, туда клали солому а на неё полотно ткани, пропуская через него эту жидкость всё чистое сусло стекало в ведро. Проделывали это несколько раз пока будущее пиво не очистится до идеального состояния. Полученное чистое пиво снова ставили вариться на огонь и добавляли в него хмель, а так же куски сушёной сахарной свеклы (заранее приготовленной). "Пылак чĕкĕнтĕр" (свеклу) предварительно мыли и очищали, снимали с неё верхнюю кожуру, после нарезали на куски размеров с сливу и сушили в печке (его можно было хранить годами как сухофрукты). Пиво кипитили пол часа на медленном огне, и давали остывать. Ставили на тёплое место на печку и заправляли старыми хмелевыми дрожжами со старой закваски (кĕвелĕк) оно считалось семейным и особенным. Дрожжи первый раз делали просто, в курка (стакан) набирали пива, сыпали туда немножечко дрожжей и сахара, когда оно поднималось брали деревянную лопатку макали его в кружку а потом в бочку с пивом и так раза три, всё. Закупоривали бочки очень плотно крышкой и ждали три дня до готовности. Когда открывали готовность пива определяли пеной на верху. После чего некоторые повторно фильтровали пиво а кто то так пил из ковша (кăкшăм), остаток хмеля со дна бочки использовали за место дрожжей в последующем пивоварении, их сушили и хранили в мешочке.

<Куçару: >

Этимологи

Со́джу (кор. 소주, 燒酒) — корейсень йăла-йĕрке алкоголлĕ шывĕ.

Çавăн пекех пăхăр

• Килте сăра вĕретни
• Сара яшки
• Сăра йăлисем

Каçăсем

• Т. Б. Андреева. Пиво в обрядах и обычаях севернорусских крестьян в XIX в. 2007 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 18-мӗшӗнче архивланӑ. // Этнографическое обозрение. № 1, 2004, с. 77-88
• Пиво и кишечник 2008 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 3-мӗшӗнче архивланӑ.
• Пиво и сердце 2008 ҫулхи Кӑрлач уйӑхӗн 20-мӗшӗнче архивланӑ.
• Влияние на репродуктивную систему 2008 ҫулхи Ака уйӑхӗн 13-мӗшӗнче архивланӑ.
• Вред пива и пивной алкоголизм
• Вред пива и других напитков