Çĕнĕ Ахпӳрт (Патăрьел районĕ)

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал

Урăх пĕлтерĕшĕсене Çĕнĕ Ахпӳрт (пĕлтерĕшĕсем) статьяра вулăр.

Çĕнĕ Ахпӳрт
Çĕнĕ Ахпӳрт
Çĕнĕ Ахпÿрт Novoe Ahperdino
Ялав Герб
Ялав Герб
Патшалăх Раççей
Федераци субъекчĕ Чăваш Ен
Муниципаллă район Патăрьел
Ял тăрăхĕ Çĕнĕ Ахпӳрт
Координатсем 55°05′13″ с. ш. 47°41′30″ в. д.HGЯO{{#coordinates:}}: нельзя иметь более одной первичной метки на странице
Пуçлăх Тукмаков Валентин Петрович
Наци йышĕ чăвашсем
Конфесси йышĕ православсем
Этнохороним çĕнĕахпÿртсем, çняхпÿртсем, çĕнахпÿртсем
Вăхăт тăрăхĕ UTC+4
Телефон кочĕ +7 83532
Почтă индексĕ 429353
Автомобиль кочĕ 21, 121
ОКАТО кочĕ 97 207 840 001
Официаллă сайчĕ каçă
Çĕнĕ Ахпӳрт (Патăрьел районĕ) (Раççей)
Точка
Çĕнĕ Ахпӳрт (Патăрьел районĕ) (Чăваш Ен)
Точка


Çĕнĕ Ахпӳрт(выр. Новое Ахпердино), — Чăваш Енĕн Патăрьел районĕнчи ял. Пăла шывĕн сулахай çыранĕнче вырнаçнă.

Тавралăх[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Ку тĕлте Пăлана Çăкал тата Хулаçырми ятлă шывсем юхса кĕреççĕ. Ял хирĕнче, хĕвелтухăç еннелле кайсан, авалхи чул юпа пур (ăна карта тытса çавăрса тирпейленĕ).

Ял тытăмĕ, халăх йышĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Ялта вăтам шкул, ял вулавăшĕ, фельдшер-аккушер пункчĕ, культура çурчĕ, "Çеçпĕл" ача-сачĕ, çыхăну уйрăмĕ вырнаçнă.

Урамĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Аялти Аслă урам- Ленин урамĕ.
  • Çӳлти Аслă урам- Çĕнтерĕве 50 çул урамĕ.
  • Пикшик урамĕ - Карла Маркса урамĕ.
  • Урлă кассем:
  • Çăкал касси
  • Шакки касси - Гагарин касси.
  • Лекeр касси - Кооператив касси.
  • Маюр касси - Чăваш касси.
  • Малти кас- Спорт касси.
  • Шкул касси.
  • Бородовсен касси- Комсомол урамĕ.
  • Петуховсен касси - Ворошилов урамĕ.
  • Каштановсен касси- Николаев космонавт урамĕ.
  • Çĕнĕ кас.

Истори[тӳрлет | кодне тӳрлет]

"Ахпÿрт" сăмахăн этимологине М.Р.Федотов профессор ăнлантарса панă[1].

Чăн малта Ак Бэрдĕ тени тăрать. "Ак" кунта пĕр-пĕр лайăх (позитивлă) сăнара палăртать, чăвашла "Хак" тенипе танлаштарăр (арабизм: Турă, Чăнлăх, Сиплĕх тата ытти те). Бэрдĕ — стандартлă тĕрĕк чĕлхисенче — пачĕ. Çапла вара иккĕшне пĕрле тусан "Турă Пачĕ" тенине пĕлтерет. Çынсене çавнашкал ят панă тахçан. "Пÿрт" тени каярахпа çеç, контаминациленнине кура, сиксе тухнă.

Çĕнĕ Ахпӳрте XVII ĕмĕр вĕçĕнче Кивĕ Ахпӳрт ялĕнчен уйрăлса тухнисем никĕсленĕ.[2]

Тĕрлĕ çулсенче Çĕнĕ Ахпӳртрен хăйĕнчен Пăлакасси тата Козловка ялĕсем уйрăлса тухнă.

Паллă çыннисем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Кăсăклă фактсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Çĕнĕ Ахпӳрт тахçан ĕлĕк пулнă "Шурă çухасем" текен хурахсен ушкăнĕпе паллă. Паллах, кунпа мухтанмаллисемех çук, анчах та çак пулăм хăйне майлă йĕр хăварнă; вăл хальхи ăрăва мĕнле пулмалла марри çинчен вĕрентет. Хурахсем хĕлле сурăх тирĕнчен тунă шурă çухасемлĕ тумтирсемпе çӳренĕ, ят шăпах çавăнтан пырать. Ушкăна, унпа çыхланнисене каярахпа тытса суд тунă, пысăк сроксем парса хасаланă. Кун пирки кăштах К.Е.Лекарев кĕнекинче çырса кăтартнă.

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ Федотов М.Р. НЕУМЕСТНЫЕ СПОРЫ О ПЕРЕИМЕНОВАНИИ. // «СЧ» №224, 14 ноября 1996 г. (Ку статьяна ак çак вырăнта вулама пулать 2020 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче архивланӑ.: Терентьев, В. М. Духовное и научное наследие академика М. Р. Федотова : [о жизнедеятельности известного ученого-языковеда, алтаиста, корифея чувашской тюркологии]. Кн. 2 / В. М. Терентьев ; [под ред. А. П. Хузангая]. - Чебоксары : Новое Время, 2011. -. - 575 с.// с.96-97)
  2. ^ Г.Ф.Мулюков. Ордена Ленина колхоз "Гвардеец". Чебоксары, 1983. — С. 9.
  3. ^ Димитриев В.Д. Чăваш энциклопедийĕнчи статья.

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]