Тутарстанри Саккам чăваш ялĕсем
Саккам (Тутарстан) чăваш ялĕсем — Тутарстанăн Кама шывĕн сулахай çыран енĕнче вырнаçнă чăваш ялĕсем. Кама шывĕн анатри пайне, — Пушкăртстанран килекен туратпа пĕрле (тутарла Агидель, вырăсла Белая теççĕ), — ĕлĕххи чăвашсем Шуратăл (Шурă Атăл) тенĕ, çурçĕртен килекен çÿлти пайне — Чулман (Чулман Атăл) тенĕ. Малалла Саккамри чăваш ялĕсене районсерен черетлесе тухăпăр. Паллах, чăн малтан чăвашсенчен çеç тăраканнисене асăннă. Анчах та, енчен те чăваш палăрăмлă историлле ушкăнсем, урамсем, кĕтессем пулсан, унашкал ялсене те манса хăварман, — унта тепĕр чухне чăвашсен йыш шайĕ (проценчĕ) пысăках мар пулсан та.
Сăпас районĕ[1]
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Яшпашел •
Алексеевски районĕ[2]
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Ивановски • Савински • Чикан Пăлак • Чăваш Майна • Шеме • Солонцы • Чăваш Культури • Вăрманкас • Сапаккай • Речное •
Аксу районĕ[3]
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Аксу Вăрман Савучĕ • Алексеевка • Ахмат • Ерепьел • Кĕçĕн Акташ • Анатри Паланнă • Аслă Сĕнчел • Беловка • Васильевка • Виççĕмĕш Интернационал • Хырĕшни • Заря • Енрусьел • Илешни • Илтерек • Паланлă • Кĕçĕн Сĕнчел • Кив Тимушкел • Кивĕ Мăкшел • Кивĕ Саврăш • Кивĕ Ӳсел • Кивĕ Этемшӳ • Унтакшă • Котловка • Çĕнĕ Тимушкел • Çĕньял • Кӳшӳ • Медянка • Меречен • Мюд • Чăвашьел • Чĕрмелĕ • Фёдоровски • Фёдоровка • Хĕрлĕ Шур • Хырĕшни • Çĕнĕ Паланнă • Çĕнĕ Хăяслă • Çирĕклĕ • Кĕçĕн Аксу • Пионер • Тукмаклă • Çĕнĕ Паланнă • Кивĕ Киремет • Сулпай • Сергеевски • Ĕшне • Хĕрлĕ Çыр • Таркăн • Чăваш Киреметпуçĕ •
Нурлат районĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Ака • Ахметово Уйăрăшĕ • Ахметово • Берёзовка • Бутаиха • Ĕнекасси • Анат Чаллă • Киклĕпуç • Заречный • Единение • Ерепьел • Кайттан • Лачака • Пӳлеркӳл • Вырăс Пухтел • Вырăс Менчи • Вăтам Хăмăшлă • Кирпĕч • Паланлă • Красномайски • Куракьел • Кĕçĕн Хăмăшлă • Кзыл-Юл • Мамăкла • Салтакьел • Тăрнас • Тĕрнеç • Уксăмла • Хуралту • Чие Ĕшни • Чăваш Менчи • Чăваш Тĕкĕрмел • Якаел • Якурккел • Ялавăр • Виççĕмĕш Съезд • Михайловка • Çĕнĕ Тăмпа • Осиновка • Петровски • Рождественски • Совхозăн Пĕрремĕш Бригади • Кĕленче • Хырĕшни • Чистовка • Юган • Клиновка Уйăрăшĕ • Совхозăн Кайттан Уйрăмĕ • Хĕрлĕ Октябрь • Кивĕ Иглайкино • Тарăн Вар • Пушкино (Нурлат районĕ) • Çĕнĕ Менча • Вăтам Менча •
Çĕнĕ Шешма районĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Элкел районĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Пурисел • Тури Качаел • Тури Çĕньял • Тепелккей Матак • Ерепьел • Хуракÿл • Анат Качаел • Анатри Çĕньял • Çĕнĕ Сиктĕрме • Çĕнĕ Тахтал • Сиктĕрме-Хусанкай • Кивĕ Тахтал • Кивĕ Тăмпа • Хăрата • Кивĕ Матак • Tутар Шапкел • Чăваш Пăрнай • Чăваш Шапкел • Пасарлă Матак •
Мензелински районĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Çарăмсан районĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Акрел • Çӳлти Хурамал • Хĕр Ĕшни • Йăвашкел • Лакăр • Саминовка • Çĕнĕ Йĕлмел • Хыр Ĕшни • Кивĕ Шешкел • Вăтăр Юман Киремет • Чăваш Ухинккел • Казанка • Павловка • Нагорный • Свобода • Серебряный-Ключ • Кĕçĕн Чегодайка • Светлогорски •
Азнаккай районĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Павлă районĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Тăмпарлă • Туйраллă • Усăллă • Пуян Çăлкуç •
Пĕкĕлме районĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Елховка • Наратлă • Петровка • Победа •
Чистай районĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Ишельел • Анат Кăтрата • Тури Кăтрата • Чăваш Ялттан •
Анат Кама районĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Володарски • Ошша • Анат Уратьма •
Элмет районĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Пакраш • Ерĕспел • Клемттел • Пÿсрек • Вырăс Сиреньел • Патраклă • Чăваш Сиреньел •
Лениногорск районĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Алёшкино • Ивановка • Кузьминовка • Мичурин • Чишме • Çĕнĕ Шешкел •
Заински районĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Гулькино • Канаш • Новое-Пальчиково • Сарапала •
Çавăн пекех пăхăр
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Вуламалли
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Г.Б. Матвеев, Е.А. Ягафова. ЧУВАШИ ТАТАРСТАНА. — Электронла чăваш энциклопедийĕнчи статья.
- Трофимов А.А. Чувашская народная культовая скульптура. Ч., 1993.
- Чуваши Татарстана: книга-альбом. Ч., 2006.
- Иванов В.П. Этническая география чувашского народа. Ч., 2005.
- Научный отчет по проекту "Чуваши Приволжского округа". Чебоксары, 2002. 192 с.
Асăрхавсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- ^ Вăтам ĕмĕрсенче (Пăлхар саманинче) чăвашсем е вĕсен несĕлĕсем никĕслеме пултарнă ялсене (Пичкасси, Валем Ырă) ку йыша кĕртмен
- ^ Йыша Пӳлер ялне кĕртмен, мĕншĕн тесен унта чăвашсем ушкăнланса е ушкăнланмасăр пурăнни паллă мар.
- ^ Район центрĕ те чăваш ялĕнченех тымарланнă. Анчах та, Аксу ял мар, хула (хула евĕрлĕ поççолăк) пулнине кура, ăна ку йыша кĕртмен.
Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]
|
Ку Тутарстан географипе вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. |
Чăвашсем |
|
|---|---|
| Культура | |
| Кун-çул |
Аслă Пăлхар • Атăлçи Пăлхар • Ылтăн Урта • Хусан ханлăхĕ • Мускав патшалăхĕ • Раççей Империйĕ • ССРП • РФ |
| Тĕне тытни (алфавитпа) | |
| Вырнаçу | |
| Тĕрлĕрен | |
Тутарстанри чăваш ялĕсем |
|
|---|---|
Аксу районĕ: Аксу • Аслă Сĕнчел • Илешни • Кивĕ Саврăш • Мерчен • Саврăшпуç • Сĕнчел • Çĕмĕртлĕ • Таркăн • [[ ]] Арча районĕ: Вăрăмçырма • Именкасси • Камай • Кинтер • Кишмет • Кулай • Кушлавăш • Камай • Меметхуçи • Пăрнаш • Тăлмач • Тевлеçер • Хураçырма • Чăвашли • Арча • Шăхаль • Ямпах Нурлат районĕ: Ӗнекасси • [[]] Пăва районĕ: Альших • Кипеккасси • Мăкăр • Пимĕрçел • Пӳркел • Раккасси • Рункă • Çĕн Мертлĕ • Тăмпарлă • Тимпаел • Хирти Кушкă • Чăваш Киштекĕ • Чăваш Саркамаш • Чăваш Таяпа • Элшел • Яскӳл Çарăмсан районĕ: Çĕнĕ Йăлма • Çарăмсан Çĕпрел районĕ: Ишлĕ • Кив Йĕлмел • Кивĕ Шемĕршел • Кивĕ Упи • Матак • Пасарлă Упи • Паснапуç • Саплăк • Çĕнĕ Йĕлмел • Çĕнĕ Упи • Тăванъел • Хула Çырми • Хурăнвар • Чăваш Çĕпрел • Чăваш Шемĕршел Теччĕ районĕ: Аслă Ана • Кăнна Кушки • Кив Ял • Сармас • Юккел |