Юмарт Геннадий Фёдорович

Геннадий ЮМАРТ
Çуралнă чухнехи ят:	Трофимов Геннадий Фёдорович
Çуралнă вăхăт:	1938, çу, 5
Çуралнă вырăн:	Кайри Карăк ялĕ, Красноармейски районĕ, Чăваш АССР
Вилнĕ вăхăт:	2020, кăрлач, 12
Вилнĕ вырăн:	Шупашкар, Чăваш Республики
Гражданлăх:	СССР РФ
Ĕçлев тĕсĕ:	сăвăçă, тăлмач, фольклор пухаканĕ, текстолог
Ĕçсен чĕлхи:	чăваш, вырăс
Чыславсем:	ЧАССР тава тивĕçлĕ культура ĕçченĕ (1988), К. В. Иванов ячĕллĕ Чăваш АССР патшалăх парни (1988), В. Митта ячĕллĕ литература парни, Н. Янкас ячĕллĕ литература парни

Юмарт Геннадий Фёдорович (чăн хушамачĕ Трофимов), (1938, çу, 5, Чăваш АССР, Красноармейски районĕ, Кайри Карăк ялĕ — 12.1.2020, Шупашкар) — чăваш сăвăçи, тăлмачĕ, фольклор пухаканĕ, текстолог.

СССР ÇП пайташĕ (1985), Чăваш АССР тава тивĕçлĕ культура ĕçченĕ (1988). К.В. Иванов ячĕллĕ Чăваш АССР патшалăх премийĕ (1988), В. Митта ячĕллĕ преми (), лауреат премии им. Н. Янгаса. .

Биографи

1938 çулхи çу уйăхĕн 5-мĕшĕнче Чăваш Енĕн Красноармейски районĕнче вырнаçнă Кайри Карăк ялĕнче çуралнă.

1961 çулта Чăваш патшалăх педагогика институтĕнче вĕренсе тухнă.

Чăваш кĕнеке издательствинче илемлĕ литература редакторĕ, НИИ ЯЛИЭ ăслăлăх сотрудникĕ пулса ĕçленĕ. 6 томран тăракан чăваш фольклор пуххин, тата темиçе чăваш илемлĕ литература кăларăмĕсене редакциленĕ.

Пултарулăх ĕçĕсем

Вырăс, украин, венгр, болгар, латыш, поляк, тутар тата ытти халăх поэчĕсен сăввисене чăвашла куçарнă.

Кĕнекесем

• «Тивĕç: сăвăсем». Шупашкар, Чăваш АССР кĕнеке изд-ви, 1969.
• «Тĕрек: сăвăсем». Шупашкар, Чăваш кĕнеке изд-ви, 1983.
• «Кĕмĕл алтăр: сăвăсем, куçарусем». Шупашкар, Чăваш кĕнеке изд-ви, 1988.
• «Çул курăкĕ» (1993)
• «Авалхи хавал: сăвăсемпе поэмăсем». Шупашкар, Чăваш кĕнеке изд-ви, 2001.
• «Халăх сăмахлăхĕ» (2003)
• «Халал сӑввисем». Шупашкар, 2003.
• «А.С. Пушкин чӑвашла янӑрать: статьясемпе сӑвӑсем». Шупашкар, 2004.
• «Асаттесем: поэмăсем», Шупашкар, 2006.
• «Манӑн Бичурин: статьясем, сӑвӑсем, куҫарусем», Шупашкар, 2007.
• Юмарт Г.Ф. Вопросы чувашского литературоведения, перевода и фольклористики: тезисы, статьи, рецензии, обзоры / сост. И.В. Софронова Архивленĕ 8 Раштав уйӑхӗн 2021 çулта.. Чебоксары: Изд-во Чуваш. ун-та, 2013. 292 с.

Литература

• Геннадий Юмарт [Текст] : буклет / Союз писателей ЧАССР, 1988. - 5 с.
• Анатольев, Н. 60 çул та чикĕ мар / Н. Анатольев // Хыпар. – 1998. – 6 çу.
• Геннадий Юмарт 60 çул тултарчĕ // Çилçунат. – 1998. – № 5. – С. 5.
• Степанова, О. Чĕре хелхемĕнчен чĕм илнĕ йĕркесем / О. Степанова // Тăван Атăл. – 1999. – № 9. – С. 53–54.
• Чекушкина, Е. П. Геннадий Юмарт поэзийӗнчи авалхи чӑваш тӗнчи / Е. П. Чекушкина // Ашмаринские чтения : материалы Всерос. науч. конф., 19-20 окт. 2006 г., Чебоксары / Чуваш. гос. ун-т им. И. Н. Ульянова. – Чебоксары, 2007. – С. 303-307.
• Чекушкин, В. Тĕрек шыраса / В. Чекушкин // Тăван Атăл. – 1988. – № 5. – С. 62–66.
• Юман, А. 70 ҫулти Геннадий Юмарта : [сӑвӑ] / А. Юман // Хыпар. – 2008. – 30 ҫу. – С. 3. – (Литературӑпа ӳнер кӑларӑмӗ / кӑларӑма Н. Смирнова хатӗрленӗ).
• Юмарт, Г.Ф. Геннадий Юмарт: «Тӑван сăмаха, юрра–кĕвве ăша хывсан ăс–халăрпа чунăр асамат пек илемлĕ пулĕ» / Г. Юмарт ; П. Кузьмин калаçнă // Тантăш. – 2003. – 8 çу (№ 19). – С. 9.
• Юмарт, Г. Ф. Сӑвӑҫ-тӗпчевҫӗн ҫӗнӗ ӗҫӗсем / Г. Ф. Трофимов-Юмарт ; Ӑсан Уҫӑпӗ [калаҫнӑ] // Хыпар. – 2010. – 14 кӑрлач. – С. 4.
• Афанасьев, П. Юмарт (Трофимов) Геннадий Федорович // Афанасьев, П. Писатели Чувашии / П. Афанасьев. – Чебоксары, 2006. – С. 533–534.
• Денисова, С. Гений поэта вдохновляет / С. Денисова // Чăваш ен.– 1999.– 24–31 июля (№ 29).– С. 4.
• Ендеров, В. О крае родном / В. Ендеров // Чебоксар. новости. - 2008. - 8 мая.
• Родионов, В. Г. Юмарт (Трофимов) Геннадий Федорович / В. Г. Родионов // Чувашская энциклопедия. – Чебоксары, 2011. – Т. 4 : Си-Я. – С. 693.
• Софронова, И. В. Образ Булгарского государства в лирике Г. Ф. Юмарта / И. В. Софронова // Актуальные проблемы обучения языкам и литературе в современных условиях : материалы Межрегион. науч.-практ. конф. – Чебоксары, 2009. – С. 118-120.
• Студенцова, А. А. Образ предков в творчестве Г. Юмарта / А. А. Студенцова // Науч.-информ. вестн. докторантов, аспирантов, студентов. – 2010. – № 1. – С. 169-175.
• Тимуков, А. Н. Юмарт (Трофимов) Геннадий Федорович / А. Н. Тимуков // Краткая чувашская энциклопедия. – Чебоксары, 2001. – С. 509.
• Трофимов (Юмарт) Геннадий Федорович // Красноармейский район. Люди и судьбы : [энцикл.]. – Чебоксары, 2005. – С. 82.
• Трофимов (Юмарт) Геннадий Федорович // Ученые и сотрудники Чувашского государственного института гуманитарных наук : 1930–2005. – Чебоксары, 2005. – С. 154.
• Хузангай, А. В поисках золотой птицы // Хузангай, А. Поиск слова / А. Хузангай. – Чебоксары, 1987. – С. 139–142.
• Ялгир, П. Юмарт (Трофимов) Геннадий Федорович // Ялгир, П. Литературный мир Чувашии / П. Ялгир. – Чебоксары, 2005. – С. 149.

Çав. пекех

• Юмарт Виталий Семёнович.
• Егоров Валерий Петрович.

Каçăсем

• Персона: Геннадий Юмартпа сывпуллашӗҫ.
• В Национальной библиотеке чествовали ученого и писателя Геннадия Юмарта