Кадмий
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сĕлтĕлле металсем | Сĕлтĕлле-çĕрле металсем | Куçăмлă металсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Çăмăл металсем | Металлоидсем | Инертлă газсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Кадми / Cadmium (Cd) | |
|---|---|
| Атом номерĕ | |
| Ансат япалалăхăн курăмĕ | 48 |
| Атом палăрăмĕсем | |
| Атом масси (моль масси) |
Шурă кĕмĕл тĕслĕ çемçе туптанакан металл а. е. м. (г/моль) |
| Атом радиусĕ | 112,411 пм |
| Ионизаци энергийĕ (пĕрремĕш электрон) |
154 кДж/моль (эВ) |
| Электронсен конфигурацийĕ | 867,2 (8,99) |
| Химилле палăрăмсем | |
| Ковалентла радиус | [Kr] 4d10 5s2 пм |
| Ион радиусĕ | 148 пм |
| Электронегативлăх (Полинг шучĕпе) |
(+2e) 97 |
| Электрод потенциалĕ | 1,69 |
| Оксидлав капашĕсем | −0,403[1] |
| Ансат япалалăхăн термодинамикăлла палăрăмĕсем | |
| Тачăлăх | 2 г/см³ |
| Пайлавла ăшăшăнăçтарăш | 8,65 Дж/(K·моль) |
| Ăшăяраслăх | 26,0[1] Вт/(м·K) |
| Шăрану температури | 96,9 K |
| Шăраннин пайлавла ăшши | 594,1 кДж/моль |
| Вĕрев температури | 6,11 K |
| Пăспулăмăн ăшăлăхĕ | 1 038 кДж/моль |
| Моль калăпăшĕ | 59,1 см³/моль |
| Ансат япалалăхăн кристалл решетки | |
| Решетке тытăмĕ | 13,1 |
| Решетке периочĕ | гексагоналлă Å |
| c/a танлашăнни | 1,886 |
| Дебай температури | 209 K |
| Cd | 48 |
| 65,39 | |
| [Kr] 4d10 5s2 | |
| Кадми | |
Кадми - Cd (лат. Cadmium) Элементсен периодикăллă системин 48-мĕш хими элеменчĕ.

Истори
[тӳрлет | кодне тӳрлет]1817-мĕш çулта нимĕç профессорĕ Штромейер Фридрих уçнă. Магдебург провизорĕсем цинк оксидне тĕрĕслнĕ чухне маркăмăш хутăшĕ пулма пултарассине шутланă. Штроймер ZnO-ран тĕтĕм хăмăр оксид уйăрса ăна водородпа хутшăнтарса шурă кĕмĕл тĕслĕ металл уйăрать.
Ячĕ пулни
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Штромейер Германинче цинк кăларакан рудан грек καδμεία ячĕпе металл ятне панă. Минерал ячĕ грек мифологинчи Кадмпа çыхăннă.
Çутçанталăкра тĕл пулни
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Изотопĕсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Çутçанталăкри 8 изотопран 6 стабиллă, иккĕшĕ радиохастар нуклидсен шутне кĕреççĕ. 113Cd (изотоп сарăлни 12,22 %, бета-аркану çурма аркану тапхăрĕ 7,7·1015 çул) тата 116Cd (изотоп сарăлни 7,49 %, йĕкĕр бета-аркану çурма аркану тапхăрĕ 3,0·1019 çул).
Тĕлĕнмелле фактсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Кадми тата бор — майĕпе нейтронсене чи лайăх çăтакансем [2][3]
Асăрхавсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- ^ 1 тата 2 Химическая энциклопедия: в 5-ти т.. — Советская энциклопедия. — Т. 2. — 100 000 экз.
- ^ 2011 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 12-мӗшӗнче [https://web.archive.org/web/20110912165537/http://5ka.ru/9/26843/1.html архивланӑ. 5ka.ru — Безопасность жизнедеятельности -> Защита организмов от радиации
- ^ http://www.diclib.com/ЯДЕРНОЕ%20ОРУЖИЕ:%20ДЕЙСТВИЕ%20ЯДЕРНОГО%20ВЗРЫВА/show/ru/colier/12265
Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]| Кадмий Викиампарта? |
- Кадми Webelements сайтра
- Кадми хими элеменчĕсен вулавăшĕнче 2016 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 5-мӗшӗнче архивланӑ.