Контент патне куҫ

Кадмий

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Кадми / Cadmium (Cd)
Атом номерĕ
Ансат япалалăхăн курăмĕ 48
Атом палăрăмĕсем
Атом масси
(моль масси)

Шурă кĕмĕл тĕслĕ çемçе туптанакан металл а. е. м. (г/моль)
Атом радиусĕ 112,411 пм
Ионизаци энергийĕ
(пĕрремĕш электрон)
154 кДж/моль (эВ)
Электронсен конфигурацийĕ 867,2 (8,99)
Химилле палăрăмсем
Ковалентла радиус [Kr] 4d10 5s2 пм
Ион радиусĕ 148 пм
Электронегативлăх
(Полинг шучĕпе)
(+2e) 97
Электрод потенциалĕ 1,69
Оксидлав капашĕсем −0,403[1]
Ансат япалалăхăн термодинамикăлла палăрăмĕсем
Тачăлăх 2 г/см³
Пайлавла ăшăшăнăçтарăш 8,65 Дж/(K·моль)
Ăшăяраслăх 26,0[1] Вт/(м·K)
Шăрану температури 96,9 K
Шăраннин пайлавла ăшши 594,1 кДж/моль
Вĕрев температури 6,11 K
Пăспулăмăн ăшăлăхĕ 1 038 кДж/моль
Моль калăпăшĕ 59,1 см³/моль
Ансат япалалăхăн кристалл решетки
Решетке тытăмĕ 13,1
Решетке периочĕ гексагоналлă Å
c/a танлашăнни 1,886
Дебай температури 209 K
Cd 48
65,39
[Kr] 4d10 5s2
Кадми

Кадми - Cd (лат. Cadmium) Элементсен периодикăллă системин 48-мĕш хими элеменчĕ.

Кадми кристалĕ
Кадми кристалĕ

1817-мĕш çулта нимĕç профессорĕ Штромейер Фридрих уçнă. Магдебург провизорĕсем цинк оксидне тĕрĕслнĕ чухне маркăмăш хутăшĕ пулма пултарассине шутланă. Штроймер ZnO-ран тĕтĕм хăмăр оксид уйăрса ăна водородпа хутшăнтарса шурă кĕмĕл тĕслĕ металл уйăрать.

Штромейер Германинче цинк кăларакан рудан грек καδμεία ячĕпе металл ятне панă. Минерал ячĕ грек мифологинчи Кадмпа çыхăннă.

Çутçанталăкра тĕл пулни

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Изотопĕсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Тĕп статья: Кадми изотопĕсем

Çутçанталăкри 8 изотопран 6 стабиллă, иккĕшĕ радиохастар нуклидсен шутне кĕреççĕ. 113Cd (изотоп сарăлни 12,22 %, бета-аркану çурма аркану тапхăрĕ 7,7·1015 çул) тата 116Cd (изотоп сарăлни 7,49 %, йĕкĕр бета-аркану çурма аркану тапхăрĕ 3,0·1019 çул).

Тĕлĕнмелле фактсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Кадми тата бор — майĕпе нейтронсене чи лайăх çăтакансем [2][3]

Асăрхавсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  1. ^ 1 тата 2 Химическая энциклопедия: в 5-ти т.. — Советская энциклопедия. — Т. 2. — 100 000 экз.
  2. ^ 2011 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 12-мӗшӗнче [https://web.archive.org/web/20110912165537/http://5ka.ru/9/26843/1.html архивланӑ. 5ka.ru — Безопасность жизнедеятельности -> Защита организмов от радиации
  3. ^ http://www.diclib.com/ЯДЕРНОЕ%20ОРУЖИЕ:%20ДЕЙСТВИЕ%20ЯДЕРНОГО%20ВЗРЫВА/show/ru/colier/12265