Сиборгий

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
(Сиборги ҫинчен куҫарнӑ)
Сиборги/Seaborgium (Sg)
Атом номерĕ 106
Ансат япалалăхăн курăмĕ
Атом палăрăмĕсем
Атом масси
(моль масси)
[271] а. е. м. (г/моль)
Атом радиусĕ пм
Ионизаци энергийĕ
(пĕрремĕш электрон)
кДж/моль (эВ)
Электронсен конфигурацийĕ [ [Rn]5f146d47s2
Химилле палăрăмсем
Ковалентла радиус пм
Ион радиусĕ пм
Электронегативлăх
(Полинг шучĕпе)
Электрод потенциалĕ
Оксидлав капашĕсем
Ансат япалалăхăн термодинамикăлла палăрăмĕсем
Тачăлăх г/см³
Пайлавла ăшăшăнăçтарăш Дж/(K·моль)
Ăшăяраслăх Вт/(м·K)
Шăрану температури K
Шăраннин пайлавла ăшши кДж/моль
Вĕрев температури K
Пăспулăмăн ăшăлăхĕ кДж/моль
Моль калăпăшĕ см³/моль
Ансат япалалăхăн кристалл решетки
Решетке тытăмĕ
Решетке периочĕ Å
c/a танлашăнни n/a
Дебай температури K
Sg 106
[271]
Rn]5f146d47s2
Сиборги

Сиборги (лат. Seaborgium), Sg, — 106-мĕш хими элеменчĕ.


Истори[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Элемента пĕрремĕш хут 1974-мĕш çулти Берклири Лоуренс ячĕллĕ наци лабораторинче 249Cf+18O→263106+4n. реакципе синтезленĕ [1]. 259Rf тата малалла 255No α-арканупа изотопа уйăрнă. Çав вăхăтрах, анчах уйрăм ĕçлесе, Дубнăри Г. Н. Флеровпа Ю. Оганесян ушкăнĕ 106-мĕш элемента хура тăхланпа хром тĕшĕсене пĕрлештерсе синтезлани çинчен пĕлтернĕ[2]. Тĕпчевçĕсем асăрханă спонталлă пайлануне 259106 изотопăн тĕшĕ арканнипе çыхăнтарнă (çурма аркану тапхăрĕ темиçе милли çеккунт) [3]. 1993-мĕш çулта ИЮПАК ĕç ушкăнĕ Дубна ушкăнĕн ĕçĕ малалли тĕпчевсем валли пысăк пĕлтерĕшлĕ, анчах беркли ушкăнĕпе танлаштарсан, çĕнĕ элемента синтезланине уçăмлă çирĕплетеймен [4]. Çавăнпа 1997-мĕш çулхине ИЮПАК (хăйĕн малтанхи сĕнӳпе, совет ăсчахĕсем сĕннĕ пек резерфорди ятпа килĕшмесĕр)[5]) америка тĕпчевçисем сĕннипе Гленн Сиборг ятне çирĕплетет [6]. Сиборг плутони тата тăхăр трансуран элеменчĕсен синтезланине хутшăннă. Çавăн хыççăн хăй пурăннă вăхăтрах хими элеменчĕн ятне тивĕçлĕ пĕрремĕш ăсчах пулса тăнă[7].

Синтезланă элемент питĕ радиохастар, часах арканать.

Сиборгий принадлежит к числу трансактиноидов, предположительно расположен в группе VIB, в седьмом периоде системы Менделеева. Формула трёх внешних электронных слоев атома сиборгия предположительно такова: Асчахсем элементăн темиçе изотопне (258—266 тата 271) синтезленĕ. 271Sg изотопăн çурма аркану тапхăрĕ чи пысăкки, 2,4 мин. 298 К металл хытă пулмалла. Тĕсĕ паллă мар, шурă-кĕмĕл е сăрă тĕслĕ пуль.


Изотопĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Изотоп Масса Çурма аркану тапхăрĕ[8] Аркану меслечĕ
258Sg 258 2,9+1,3−0,7 мç спонталлă пайлану
259Sg 259 0,48+0,28−0,13 ç α-аркану 255Rf (90 %);
спонталлă пайлану
260Sg 260 3,6±0,9 мç α-аркану256Rf;
спонталлă пайлану
261Sg 261 0,23±0,06 ç α-аркану 257Rf
262Sg 262 6,9+3,8−1,8 мç спонталлă пайлану;
α-аркану 258Rf (< 22 %)
263Sg 263 1,0±0,2 ç α-аркану 259Rf;
спонталлă пайлану (< 30 %)
264Sg 264 37+12−11 мç спонталлă пайлану
265Sg 265 8±3 ç спонталлă пайлану;
α-аркану 261Rf
266Sg 266 21+20−12 с спонталлă пайлану;
α-аркану 262Rf
271Sg 271 2,4+4,3−1,0 мин α-аркану 267Rf;
спонталлă пайлану

Хими çыхăнăвĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Наука пĕлĕкен пĕртен пĕр сиборги çыхăнăвĕ - сиборги (VI) фторичĕ.


Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ A. Ghiorso et al. Element 106. — Т. 33. — № 25.
  2. ^ Ю. Ц. Оганесян и др. Синтез нейтронодефицитных изотопов фермия, курчатовия и элемента с атомным номером 106. — Т. 20. — № 8.
  3. ^ В обзорной работе Хофманна (S. Hofmann New elements - approaching Z=114. — Т. 61. — № 6.) хальхи пĕлӳпе килĕшӳллĕн вĕсем 260Sg тата 256Rf изотопĕсен спонталлă пайлануне асăрханă
  4. ^ R. C. Barber et al. Discovery of the transfermium elements. — Т. 65. — № 8.
  5. ^ Commission on Nomenclature of Inorganic Chemistry Names and symbols of transfermium elements (IUPAC Recommendations 1994). — Т. 66. — № 12.
  6. ^ Commission on Nomenclature of Inorganic Chemistry Names and symbols of transfermium elements (IUPAC Recommendations 1997). — Т. 69. — № 12.
  7. ^ Willem H. Koppenol Paneth, IUPAC, and the Naming of Elements. — Т. 88. — № 1.
  8. ^ Nudat 2.3


Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр.
Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла.

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]